ՀՀԳԱԱ արվեստի ինստիտուտի գիտաշխատող, արվեստաբանության թեկնածու Գայանե Պողոսյանն արդեն երկար ժամանակ ուսումնասիրում է Վանի թագավորության կյանքը, կենցաղը, հարաբերությունները տարբեր խավերի միջև։ Գայանեն ասում է. «Մեր նախնիների անցյալի մասին կարող ենք իմանալ պեղումների արդյունքում հայտնաբերված գտածոներից, հատկապես որմնանկարներից, որոնցում պարզորոշ, ինչպես այսօր լուսանկարներում, արտացոլված է մեր նախնիների կյանքն ու կենցաղը»։
Գույներից իշխում են կապույտը, կարմիրը, ոսկեգույնը` որպես լույսի, հարստության խորհրդանիշ։ Պատկերված են ոչ միայն արքայական որսի, պալատական կյանքի տեսարաններ, այլև հասարակ մարդկանց կյանքի մասին պատմող մանրամասներ։ Այս ամենը մեր անցյալն է, մեր նախնիների կյանքը, մեր արմատները։
