Ինչպե՞ս պատրաստել համեղ շոկոլադ՝ գաղտնիքները շատ են, դրանց մի մասը բացահայտում է Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի շոկոլադագործության, հացի, հրուշակեղենի ուսումնափորձարարական լաբորատորիայի աշխատակից Գայանե Ապերյանը.
«Մաքուր շոկոլադը պետք է տեմպերացվի, անցնի ջերմային մշակման փուլ։ Եթե դա չլինի, շոկոլադը փայլուն ու համեղ չի ստացվի։ Որակով շոկոլադ ստանալու համար պետք է հումքը որակյալ լինի»։
Շոկոլադ պատրաստելը նույնպես գիտություն է՝ իր բոլոր նրբություններով ու առանձնահատկություններով։ Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի շոկոլադագործության, հացի, հրուշակեղենի ուսումնափորձարարական լաբորատորիայում գիտական հետազոտությունների ու լաբորատոր փորձերի համար անհրաժեշտ սարք սարքավումները կան՝ վառարան, հարիչ, փորձանոթներ, հասունացման պահարաններ ու ոչ միայն։ Աշխատելիս խնդիրներ լինում են, բայց ուսանողներին տալիս են սխալվելու հնարավորություն։
Լաբորատորիայում միայն շոկոլադագործությունը չեն զարգացնում։ Այստեղ դեղաբույսերից բնական գունանյութ նույնպես ստանում են։ Սննդագիտության և կենսատեխնոլոգիաների գիտահետազոտական ինստիտուտի բուսական ծագման մթերքների վերամշակման տեխնոլոգիայի բաժնի վարիչ, համալսարանի շոկոլադագործության, հացի, հրուշակեղենի ուսումնափորձարարական լաբորատորիայի կառավարման աշխատանքների ղեկավար Նարինե Հովհաննիսյանն ընդգծում է՝ նոր սարք-սարքավորումներ ունեն, որոնք անգամ չեն գործարկել, բայց դա չի խանգարում, որպեսզի նոր ու բնական հումքատեսակներ ստանան.
«Խոտաբույսերից թեմատիկ ֆինանսավորման շրջանակներում բնական գունանյութ ենք ստանում։ Անթառամից ստացել ենք բնական դեղին գույն։ Խաղողի կնճիռն է, որը վերամշակում ենք ու հաճելի գույն ենք ստանում»։
Լաբորատորիան մեկամյա կենսագրություն ունի, հիմնական նպատակը՝ տեսական գիտելիքները գործնականում կիրառելն է։
Հաց ու շոկոլադ արտադրում են շատերը, բայց մասնագետներն ասում են, որ սա նաև գիտություն է՝ հմտությունները պետք է իմանալ, հատկապես տեխնոլոգիական խնդիրներ հայտնաբերելիս, արդեն գիտությունն է օգնության գալիս։ Բացատրում է՝ տեխնոլոգիաները քիմիայի, ֆիզիկայի հետ են կապված։
Գայանե Ապերյանը շոկոլադ պատրաստելիս չի համտեսում, բացատրում է, որպեսզի սովորություն չդառանա, բացի այդ՝ հագենում է։ Այս լաբորատորիայում կատրավող գիտական փորձերն ու գործնական աշխատանքները ուղիղ գծով հնարավոր է կիրառել նաև արտադրությունում, այսպիսով ամրապնդելով գիտություն տնտեսություն կապը։
Նարինե Հովհաննսիյանն ասում է, որ բազային ֆինանսավորման շրջանակներում մոտ 10 տարի հետազոոտթյուններ արել են, բայց դրամաշնորհային ծրագրերը գիտական մեծ արդյունք ստանալու հնարավորություն տեցին։ Դժվար է ասել՝ հե՞շտ է Հայաստանում գիտությամբ զբաղվել, թե՞ ոչ։
