Սփյուռքի հիմնական գործողությունները տասնամյակներ շարունակ ուղղված են Ցեղասպանության ճանաչմանը, թուրքական ժխտողականության դեմ պայքարին։
Ցեղասպանության ճանաչումը ի՞նչ ազդեցություն կունենա սփյուռքի վրա, պարզաբանում են ԱՄՆ-ում բնակվող գրող-թարգմանիչ Մարո Մադոյանն ու Ֆրասիայում բնակվող Լիոնի «Կովկաս» ինստիտուտի ղեկավար Հիլդա Չոբոյանը:
Ազգային ու պետական հարցերի ուղղությամբ ինչպե՞ս պետք է գործեն Հայաստանը և Սփյուռքը. Մարո Մադոյանը նշում է.
Ըստ նրա` անհրաժեշտ է տարբերել բարեկամներին թշնամիներից: Բարեկամություն անել Թուրքիայի հետ և բացել սահմաններն՝ առանց ցեղասպանության ճանաչման, անիրական է, կարծում է Մարո Մադոյանը եւ շեշտում, որ այդ դեպքում թշնամին ևս մեր հանդեպ հարգանք չի ունենա:
Ֆրանսաբնակ Լիոնի «Կովկաս» ինստիտուտի ղեկավար Հիլդա Չոբոյանը նշում է, որ հայ համայնքը հեռացել է պահանջատիրության նախապայմաններից:
Նա մտահոգություն է հայտնում, որ Հայոց ցեղասպանության հարցը վերջին տարիներին դարձել է հիշողության նյութ: Համոզված է, որ երբ ցեղասպանությունը դառնա զուտ հիշողություն, այն որպես պահանջատիրություն կկորցնի իր արժեքը:
Վերջին տարիներին թուրքական կազմակերպությունները Ֆրանսիայում ակտիվացել են։ «90-ականների վերջերին, երբ առաջին անգամ Ֆրանսիայի Ազգային ժողովը ճանաչեց Հայոց ցեղասպանությունը, այդ օրվանից սկսած թուրքական իշխանություններն սկսեցին աշխատանքներ տանել Ֆրանսիայում: Այդ շրջանում էր, որ հայ և օտար դասախոսների ջանքերով պատմության առարկան սկսեց ներկայացնել նաև հայերի ցեղասպանությունը:
Թուրքական լոբբիստական կազմակերպությունների ջանքերով, սակայն, այսօր ֆրանսիական դպրոցներում սովորող թուրք աշակերտները սկսեցին մերժել առարկան: Մեր Սփյուռքը մեծ աշխատանք ունի անելու: Պետք չէ, որ մենք քնենք մեր դափնիների վրա»,- ասում է Հիլդա Չոբոյանը:
Նա համաձայնում է, որ քաղաքական շրջանակների հետ հայ համայնքը մտերմություն ունի, սակայն կորցրել է կամ սպառել է իր կենսունակությունը։