Հասմիկ Դիլանյան
«Ռադիոլուր»
Հայաստանում վերջին ամիսներին ակտիվ պայքար է սկսվել ապօրինի անտառահատումների դեմ՝ կոշտ միջոցներով:
«Ռադիոլուրի» զրուցակիցը սակայն կարծում է, որ մի քանի տարում հնարավոր է խնդիրը լուծել՝ կրկին անտառների տնկմամբ: Առաջին հայացքից է միայն այստեղ հակասություն նկատվում, իրականում ամեն ինչ կախված է տնկվող ծառատեսակից:
«Կացնի ու սղոցի ձայնը կարելի է Հայաստանի անտառներից կտրել»,- վստահեցնում է զրուցակիցս՝ ֆերմեր Սպարտակ Զախարյանը:
Ավելին՝ պնդում է՝ անտառները կարելի է մի քանի տարում վերականգնել։
Իրականում ամեն ինչ կախված է տնկվող ծառատեսակից: Սպարտակ Զաքարյանը հավատում է դրան, Տավուշի մարզի Պտղավան համայնքում փորձեր է անում՝ ապագայի ծառ է աճեցնում:
Պտղավան բոլորովին այլ նպատակով էինք այցելել, սակայն, հայերիս համար անսովոր կայուն տերեւներով թուփը շարժեց լրագրողական հետաքրքրությունս։
Չինաստանում հայտնի բոլունիայի կոչվող ծառն է: Այն տարածված է նաև Հյուսիսային Ամերիկայում: Հայաստան է հասել Կալիֆորնիայից: Տավուշում նրան անվանում են Պավլովնիա՝ ճիշտ այնպես, ինչպես Ռուսաստանում:
Անվանումների տարբերությունը նախապատմություն ունի: Զրուցակիցս՝ ֆերմեր Սպարտակ Զախարյանը, ոգևորությամբ է պատմում. «1735 թվականին գերմանացի կենսաբաններից մեկն այցելում է ՌԴ ու տարածքի հետ ծանոթանում: Հանդիպում է նաև ռուսական ցարի՝ Պավել Առաջինի հետ: Զրույցի ժամանակ ներս է մտնում Պավել Առաջինի աղջիկը՝ Աննա Պավլովնան: Նրա գեղեկցությունից ոգևորված՝ կենսաբանը որոշում է, որ ծառը նրա անունով պետք է կոչվի՝ Պավլովնա: Հիմա ՌԴ-ում ու մեր տարածաշրջանում այն այդպես էլ անվանում են»:
21 տեսակներից Հայաստան է բերել տոմենտոզան։ Նպատակը անտառ հիմնելն է. «Եթե կահույքի համար օգտագործեն, վստահ եմ, որ 100 տոկոսով ապօրինի ծառահատումները կվերանան»:
Ծառատեսակն արդեն Հայաստանում է աճում: Հայկական միջավայրին հեշտ է հարմարվում՝ ասում է զրուցակիցս . «Ինքը մինչև 25 աստիճան ցրտին դիմանում է: Խնդիր չկա այս մասով: Գոտիականության մասով էլ խնդիր չունենք՝ մինչև 1500-200 մետր բարձրության վրա աճում է: Տարին երկու անգամ ծաղկում է: Գեղեցիկ ծաղիկներ ունի»:
50 հազար հատ պավլովնիայի տնկի շուտով Արցախ կտարվի: 100 հա տարածքում անտառ կհիմնեն: Պարզվում է՝ Հայաստանում ազատ հողեր չկան. «Լավ հողերը սեփականաշնորհված են, տարածք չեն տալիս, որ այստեղ մշակեն, ուստի որոշել են Արցախում մշակել։ Մի քանի անգամ մեր անտառներից շատ կլինեն: Վեց-յոթ տարի հետո կարող են արդեն օգտագործել: Առաջին հատումը կանեն»,- ծրագրերի մասին է պատմում Ֆերմերը:
Զրուցակիցս վստահեցնում է, որ կարճ ժամանակում արդյունքն ակնհայտ կլինի: Հորդորում է՝ հետևել իր օրինակին: Կոչ է անում ապօրինի ծառահատումների դեմ հենց այս եղանակով պայքարել:
