Նունե Ավետիսյան
«Ռադիոլուր»
Օրերս Արագածի լանջին տեղի ունեցած լեհ զբոսաշրջիկի ողբերգական մահվան դեպքի առթիվ նոր մանրամասներ իմացանք Քննչական կոմիտեից: Լեհաստանի քաղաքացու մահը վրա է հասել արջի հարձակման հետևանքով՝ մեզ հետ զրույցում հայտնեց քննչական կոմիտեի լրատվության բաժնի պետ Նաիրա Հարությունյանը.
«Քննչական կոմիտեի Արագածոտնի մարզային քննչական վարչությունում նյութեր են նախապատրաստվում Լեհաստանի քաղաքացու մահվան դեպքի առթիվ: Նյութի նախապատրաստման ընթացքում փորձագետի նախնական եզրակացության համաձայն ՝ Լեհաստանի քաղաքացու մահը վրա է հասել արջի հարձակման հետևանքով»:
Զբոսաշրջիկն իր ընկերուհու հետ բարձրացել էր Արագած լեռ, որտեղ մոտ 3500 մետր բարձրության վրա արջը հանկարծակի հարձակվել էր նրանց վրա։ Երիտասարդը սկսել էր կռիվ տալ արջի հետ և ցած գլորվել: Դեպքի վայր մեկնած իրավապահներն ու փրկարարները հայտնաբերել էին տղայի դին։
Դեպքն արտառոց էր նաև մասնագետների համար: Կենսաբան Ալեքսանդր Մալխասյանի համոզմամբ՝ արջը կարող էր մարդուն զրկել կյանքից երկու դեպքում ՝ կամ վիրավոր է եղել, կամ էլ քոթոթների հետ.
«Երբ արջը մարդու վրա է հարձակվում ուրեմն վիրավոր արջ է, առողջ արջը չի հարձակվում: Կամ էլ փոքր ձագերին պաշտպանելու համար է մայր արջը հարձակվում»:
Իսկ ահա կենդանաբան Կարեն Մարտիրոսյանն էլ չբացառեց, որ անազատության մեջ պահված արջը կարող էր հարձակվել մարդու վրա, քանի որ սովոր է մարդու հոտին և չի վախենում.
«Այս ժամանակահատվածի համար արջին բնորոշ չէ հարձակումը, դա կարող էր լինել գարնանը ՝ փոքրիկ ձագերին պաշտպանելու համար: Կարծում եմ վիրավոր կամ էլ անազատ պայմաններից բաց թողնված արջ է եղել: Անազատ պայմաններից բաց թողնված արջերը հանգիստ կարող են մոտենալ մարդուն, քանի որ մարդկային հոտը և գործոնը նրանց չի վախեցնում: Հակառակ դեպքում նրանք պետք է փախնեին մարդուց: Առհասարակ արջերը խուսափում են մարդու հետ հանդիպումից»:
Նման ողբերգական դեպքից խուսափելու համար ոլորտի մասնագետները խորհուրդ են տալիս արշավասերներին կամ հատկապես արշավախմբեր ղեկավարող անձանց խորհրդակցել մասնագետների հետ և զինվել գիտելիքներով՝ արջի հնարավոր հարձակումից պաշտպանվելու համար: Բացի դրանից շատ տարածված մեթոդներ կան, որոնք կիրառվում են տարբեր երկրներում.
«Արշավներ գնացողներին խորհուրդ է տրվում վերցնել պղպեղի սփրեյ կամ գազով փոքր բաքեր, որոնք կարող են օգտագործել , երբ արջը մոտեցել է: Այլ ձև պայքարել արջի դեմ հնարավոր չէ»:
Մինչ օրս հատկապես Հայաստանի հարավային բնակավայրերում ապրողներն արջերին հաճախ են հանդիպում: Նրանք իջնում են բնակավայրեր՝ վնասում գյուղատնտեսությանն ու անասնապահությանը:
Այս սեզոնին սոված արջն այդ կերպ լուծում է կերի խնդիրը: Մասնագետները խորհուրդ են տալիս բնակիչներին ձեռքի տակ ունենալ կամ ձայնային ազդանշաններ արձակող սարքեր, որոնք կվախեցնեն արջին, կամ էլ վերը թվարկված միջոցներից որևէ մեկը և պատրաստ լինել դիմավորելու վայրի հյուրին:
