1912-ին վերաբացվում է Հայկական հարցը։ Աշնանը Թիֆլիսում տեղի են ունենում ժողովներ և քննարկումներ, որոնց հետևանքով ձևավորվում է հայոց ազգային բյուրոն։ Հոկտեմբերին Գևորգ V կաթողիկոսը հայկական բարենորոգումների խնդիրը վերարծարծելու խնդրանքով դիմում է ռուսաց ցարին։ Կարծիք էր ձևավորվել, որ այս շրջանում համահունչ էին ռուսական կայսրության և հայության ձգտումները։ Չէ որ կոտորածներից հետո տարածաշրջանում իր շահերը հետապնդող Ռուսաստանի համար Հայկական հարցը կդադարեր ազդեցության գործոն լինել։
Թեմային է անդրադառնում ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի հայ մամուլի և հասարակական մտքի պատմության բաժնի ավագ գիտաշխատող, պատմական գիտություննեի թեկնածու Արմեն Կարապետյանը։
«Հայկական բարենորոգումների ծրագիրը»` մաս 3-րդ։