Հայ թատրոնը վիրահատական միջամտության կարիք ունի. Սամսոն Ստեփանյան
Հայ թատրոնը վիրահատական միջամտության կարիք ունի: Ռեժիսոր Սամսոն Ստեփանյանի կարծիքով վիրահատական առաջին քայլը պետք է լինի հորից որդուն, որդուց՝ թոռանը թատրոնի կառավարման ղեկը փոխանցելու՝ մեզանում ձևավորված տխուր ավանդույթի վերացումը:
Բացի այդ, ըստ արվեստագետի հայ թատրոնին կիրթ հանդիսատես է պետք, իսկ դրա համար հանդիսատեսին պետք է կրթել մանկուց:
Իսկ այդ հարցում որոշիչ է պետության վարած քաղաքականությունը: Ինչ քայլեր է ձեռնարկում վերջինն այս ուղղությամբ, ինչպիսի թատրոն ենք ուզում ունենալ այսօր և հետագայում:
Պետական կամերային երաժշտական թատրոն ու ռեժիսոր Սամսոն Ստեփանյան համագործակցությունն արդեն տարիների պատմություն ունի, իսկ թատերական այս ընտանիքի մշտական անդամ նա դարձավ վերջերս՝ թատրոնի ռեժիսորի հաստիքով:
Արվեստագետը բախտից գոհ է, ասում է՝ հայտնվել եմ մի միջավայրում, որտեղ կա ամեն ինչ ազատ երևակայելու, ժամանակին համահունչ ներկայացումներ ստեղծելու, ժամանակակից թատրոն ունենալու համար:
Ռեժիսորի հետ զրույցում մեծ էր գայթակղությունը պարզելու՝ ինչ է ենթադրում ժամանակին համահունչ, լավ թատրոն ասվածը: Արդյոք հանդիսատեսի պահանջն ու ճաշակն այս հարցերում որոշիչ է. «Արվեստագետի ու հանդիստեսի ճաշակը շատ հաճախ տարբեր բաներ են: Ամբոխը չի կարող ճաշակ թելադրել: Արվեստագետն ինքը պետք է լինի ճաշակ թելադրողը»:
Ռեժիսորի բնորոշմամբ հանդիսատեսի ճաշակ ասվածը խիստ տարերային երևույթ է, այն մշտապես ենթակա է փոփոխության: «Եթե շատերն այսօր սերիալային հանդիսատես են, դա չի նշանակում, որ նրանց մտածողությունն էլ սերալային է, ցույց տվեք նրանց ճաշակով աշխատանք և կտեսնեք, թե ինչպես այն կգնահատեն»,-վստահեցնում է Ստեփանյանը: Ժամանակակից հայ թատրոնն, ըստ նրա, ընդհանրապես վիահատական լուրջ միջամտության կարիք ունի: Հապաղել չի կարելի:
Ռեժիսորը չի կիսում տարածված տեսակետը, թե հայ թատրոնն այսօր հանդիսատեսի խնդիր ունի երկրի սոցիալական իրավիճակի պատճառով: «Առաջարկեք լավ ներկայացում ու հանդիսատեսը վազելով կգա: Իսկ լավ ներկայացում չի նշանակում կոմերցիոն կամ ոչ կոմերցիոն: Լավն այդ երկուսի համաձուլումն է, ինչը տալիս է մի երրորդ արդյունք, և դա կոչվում է ժամանակակից թատրոն, թատերարվեստ»,- Ստեփանյանի ձևակերպումն է:
Արվեստագետի ձևակերպումներից առանձնացնենք ևս մեկը. «Թատրոնը մշակույթ է, որը պետք դառնա հասարակության կենսակերպի անբաժան մասը. իսկ այդ կենսակերպին պետք է վարժվել դեռ մանկուց: Երեխային դեռ մանկուց թատրոնին ծանոթացնելու լավ ավանդույթ կար խորհրդային տարիներին, դա աբոնենտային համակարգն էր, ինչը աշակերտներին հնարավորություն էր տալիս տարվա ընթացքում պարտադիր մի քանի ներկայացում նայել:
Նույն կամ այլ ձևաչափով աբոնենտային համակարգը վերականգնելու անհրաժեշտության մասին թատրոնի մարդիկ խոսում են վաղուց: Մենք փորձեցինք պարզել այս խնդրի վերաբերյալ մշակույթի նախարարության դիրքորոշումն ու ձեռնարկած քայլերը:
Մշակույթի նախարարության ժամանակակից արվեստի վարչության պետ Արմինե Ղազարյան.
Ինչպիսին կլինեն մեխանիզմները, ռեժիսոր Սամսոն Ստեփանյանի գնահատմամբ ՝ էական չէ: Էականը երեխային դեռ մանկուց թատրոնին ծանոթացնելն ու նրան մեջ կիրթ հանդիսատեսին կրթելն է: «Իսկ կրթված հասարակությունը պետք է նաև կիրթ թատրոն ունենա»,-հավելում է արվեստագետը: