Եռախորան. հայերեն խոսող ամենահին գորգը․ «Խճանկար»

Հայատառ արձանագրությամբ արցախյան ամենահին գորգը 1202 թվականին է «ծնվել»։ Այն մասնագետների շրջանում հայտնի է «Եռախորան» անունով։ Այն գտնվում է Վիեննայի արդյունաբերության պատմության թանգարանում։

Առաջին անգամ ցուցադրվել է արևելագետ Ալոիզ Ռիգլի շնորհիվ 1895 թվականին՝ որպես հարուստ գորգարվեստի մի ուշագրավ նմուշ։

Գորգն արժեքավոր է, որովհետև «պարունակում է» հայկական գորգագործական մշակույթի տարրեր եռախորանը՝ երեք սյուներով, կենտրոնական հորինվածքը, ջրաբերդ գորգերին ճաճանչազարդ տարբերակը և դասական գորգերին բնորոշ պատկերներ։

Այս գորգի մասին և ոչ միայն «Խճանկար» է հավաքում պատմական գիտությունների թեկնածու Աշխունջ Պողոսյանը։