Երկու օր հայ-ադրբեջանական սահմանն անհանգիստ էր: Երևանում համակարգչի առջև նստած ժամ առ ժամ տարատեսակ լուրեր ես ստանում, ու քեզ թվում է, որ հասնես, օրինակ, Մովսես գյուղ, այլ պատկերի պետք է ականատես լինես:
Երեկ երեկոյան հինգին արդեն Մովսես գյուղում էինք: Մեր այցելության պահին էլ կրակոցների ձայնը գյուղի տարբեր անկյուններից լսելի էր: Բայց մովսեսցիների համար դա արդեն սովորական երևույթ է:
Գյուղի հենց սկզբում մթերային փոքրիկ խանութ է, վրան փակված է հերոսների նկարները՝ Դուշման Վարդանի, Թաթուլ Կրպեյանի: Զրուցակցիս խանութպան Ղուկասն է, ով չի թողնում հարցեր ուղղեմ միանգամից սկսում է. «Մեր բանակը կատարում է իր առջև դրած խնդիրը, փառք ու պատիվ մեր բանակին»:
Գյուղամիջում նրան միանում են մովսեսցի կանայք: Կանանցից մեկը պատմում է, որ նման ինտեսիվ կրակահերթեր վաղուց չէր եղել: Նրանք բոլորն էլ կրակոցի ձայնից արդեն գիտեն, թե ինչ զենքով են կրակում:
«Տեսում եք, որ ոչ մեկի վերջն էլ չի, իրանց համար հանգիստ ման են գալիս:Մենք մեր տեղում ենք , ու գյուղից մի քայլ չենք հեռանա: Իմ տղան զինվորական է, հենց էս պահին էլ պոստն է պահում: Բանակից զորացրվեց ու գնաց դարձավ պայմանագրային զինծառայող»:
Շրջում եմ Մովսեսում: Գյուղացիները խմբված բանակացային գործընթացն են լուծում, վերլուծում ու քննարկում: Պատահաբար հանդիպում եմ Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանին, որն առավոտվանից այցելում է տարբեր համայնքներ, զորակցություն հայտնում ժողովրդին։ Արդեն «Ռադիոլուրի» հետ զրույցում կոչով դիմում է ֆեյսբուքյան հանրությանը:
«Հենց այս օրերին է, որ պետք է հասարակությունը համախմբված լինի, սա մեր ցավոտ կետերից մեկն է: Դադարեցրեք ֆեյսբուքյան գրառումները, պիտակավորումները, ցեղ շպրտելը միմյանց վրա։ Դադարեցրեք գոնե հիմա, ապագայում ինչ ուզում եք արեք, բայց հիմա դադարեցրեք»:
Արդեն Չինարիում ենք: Գյուղի կենտրոնում խմբված տղամարդկանց աչքը դեպի դիրքերն են: Մոտենում եմ, փորձում զրուցել նրանց հետ:
«Ադրբեջանի սադրանքներ հաճախ են լինում, ու մեզ համար նորություն չէր: Գյուղում խուճապ չկա, մենք էլ այստեղից երբեք չենք թողնի, գնա»:
Ադրբեջանական ԶՈՒ-ն 120 մմ տրամաչափի ականանետից 3 արկ էր արձակել Չինարիի ուղղությամբ. արկերից մեկն ընկել է տան վրա, երկուսը՝ բակում:Գյուղապետ ՍամվելՍաղոյանն ասում է,որ բարեբախտաբար տուժածներ չկան:
Արդեն բավականին ուշ է, ու մենք դուրս ենք գալիս Չինարի գյուղից և ուղևորվում Բերդ: Արդեն լուսադեմին կարդում եմ հաղորդագրությունները: «Գիշերը համեմատաբար հանգիստ է անցել փառք մեր բանակին»:
