Հասմիկ Դիլանյան
«Ռադիոլուր»
Ծննդավայրում՝ հյուրի կարգավիճակով: Լոռու մարզի Սարահարթ համայնքի բնակիչներն այսպես են բնութագրում իրենց ու պարզաբանում՝ ավելի շատ դրսում են լինում, քան՝ գյուղում: Շատերն են Սարահարթից արտագնա աշխատանքի մեկնում, նրանց մի մասը վերադառնում է, մյուս մասը՝ մոռանում անգամ ընտանիքին: Տեղացիները նաև վստահ են՝ հանրապետությունում քչերը գիտեն իրենց գյուղի մասին։
Տեղացիների բնութագրմամբ քարտեզից դուրս է մնացել Սրահարթ համայնքը: Նրանց, մեղմ ասած, հոռետեսական տրամադրությունները սոցիալական ոչ բարվոք պայմաններով են բացատրվում: Մինչ Արարատյան դաշտավայրում երանելի զով եղանակի մասին ենք երազում, Սարահարթում ձմռան շունչն աստիճանաբար զգացնել է տալիս: Տեղացիներն արդեն հարմարվել են։ Միակ չհարմարվողները Երևանից այնտեղ գնացող բարձրաստիճան պաշտոնյաները կամ հյուրերն են։ «Մենք սովորել ենք կլիմային, բայց որ դուք Երևանիս գալիս եք, մրսում եք: Ձմեռը չորս հատ վերմակ ենք գցում, վառելու ոչինչ էլ չկա, գազն էլ թանկ է»,- ասում են։
Սարահարթցիներն ապրում են նույն դժվարություններով, ինչպես մեր երկրի հեռավոր գյուղական մյուս համայնքներում։ Առիթն էլ բաց չեն թողնում ու պատմում են իրենց հոգսերի ու խնդիրների մասին : Վեց ամիս ձմեռ ու ձյան հաստ շերտ, մայիսից անձրևներ ու խոնավություն, բարձրացված գազի ու էլեկտրաէներգիայի սակագին: Կարտոֆիլ ու հացահատիկային կուլտուրաներ են աճեցնում, սակայն, մշտական վախ ապրում, թե բնությունն ինչ անակնկալներ կմատուցի: Գյուղացիները նույնիսկ վարկեր չեն կարողանում վերցնել: Նրանց հետ զրույցներն ակամա տանում են դեպի մշտական աշխատանք ունենալու թեման։ Ի՞նչը կուզանեյիք փոխվեր ձեր գյուղում, հարցի պատասխանն էլ է նույն թեմայի շարունակությունն . «Կուզենայիք, որ փոխվեր։ Ոնց առաջ էր, աշխատատեղեր լինեին՝ աշխատեինք։ Լավ բաներ ենք ուզում, որ լինեն: Շատերն են գնում դրսում աշխատելու, գնում են, որ պարզվում է այնտեղ էլ են խնդիրների առջև կանգնում: ՌԴ-ում էլ ֆինանսական ու այլ հարցերի կրիզիս է։ Ի՞նչ տարբերություն: Երիտասաարդները բոլորը մեկնում են արտագնա աշխատանքի, կանայք էլ մնում են տանը»,- ասում են։
Այստեղ մարդիկ չեն ապրում, ինչպես իրենք են ասում « յոլա են գնում»։ Գյուղը չի զարգանում, հողն էլ չեն կարողանում մշակել, ամեն ինչ շատ թանկ է, գյուղտեխնիկան էլ՝ հին: Հայրենի գյուղում տեղացիները «հյուրի» կարգավիճակում են: Գյուղի տղամարդկանց հիմնական մասն արտագնա աշխատանքի է մեկնում՝ բնակավայրի պահպանությունը թողնելով կանանց և երեխաներին: Առայժմ մենկողների հիմնական մասը ձմռանը վերադառնում է, սակայն, Սարահարթում վստահ են, արտերկրում աշխատանքային պայմանները բարելավելու դեպքում տղամարդիկ գյուղից դուրս կգան ընտանիքներով ու էլ չեն վերադառանա։
