Հասարակություն

Ինչ խդրի կբախվի Հայաստանը ՍԴ փոփոխությունների փաթեթն ընդունելուց հետո

lusinevasilyan
Այս փուլում ուշադրության կենտրոնում Սահմանադրության մեջ առաջարկվող փոփոխությունների բովանդակությունն է, նախագծում տեղ գտած դրույթների դրական ու  բացասական կողմերը, նաև փաստաթղթի առաջիկա քվեարկությունը, որը նախատեսվում է Ազգային ժողովի՝ հոկտեմբերի 5-ին մեկնարկող քառօրյայի ընթացքում: Սակայն կա մի հարց, որը տեխնիկական է թվում , բայց պակաս կարևոր չէ.  դրան Հայաստանը կբախվի սահմանադրական ծավալուն փոփոխությունների այս փաթեթն ընդունելուց հետո միայն: Խոսքը գործող օրենսդրությունը նոր Սահմանադրությանը համապատասխանեցնելու մասին է:

 

2005-ին, երբ ընդունվեց սահմանադրական փոփոխությունների նախագիծը , 2 տարի ժամկետ սահմանվեց   գործող օրենսդրությունը Մայր օրենքի նոր դրույթներին համապատասխանեցնելու համար: 2 տարվա ընթացքում այդ խնդիրը չլուծվեց: 2007-ից հետո   իր բոլոր տարեկան հաղորդումներում Սահմանադրական դատարանը հարկ է համարում անդրադառնալ այս խնդրին, նշել, որ օրենսդրուրթյունը ոչ միայն ամբողջությամբ համապատասխանեցված չէ Սահմանադրությանը, այլև գործընթացը խիստ դանդաղում է:  Տարիներ առաջ մի հետազոտությամբ պարզվել էր, որ իրավական ակտերի 2/3-ում հոդվածներ կան, որոնք  հակասում են Սահմանադրությունը: Դրա արդյուքնում էլ ՍԴ-ն սկսել էր օրենքներում հակասահմանադրական այս կամ այն դրույթի առկայությունը փաստող  այնքան որոշում կայացնել, որքան տարեկան կտրվածքով չի  կայացնում  որևէ այլ երկրի Սահամանադրական դատարան:  Ընդամենը 2 տարի առաջ ՍԴ նախագահ Գագիկ Հարությունյանը այդ առումով իրավիճակն աննախադեպ էր համարում:

Սահմանադրական փոփոխությունների այս փաթեթով համապատասխանեցման  կոնկրետ ժամկետ չի նշվում : Նախագծի 16-րդ գլխում ամփոփոված են եզրափակիչ և անցումային դրույթները: Հենց այստեղ է տեղ գտել հետևյալ ձևակերպումը՝  Ազգային ժողովը ողջամիտ ժամկետում գործող օրենքները համապատասխանեցնում է Սահմանադրությանը: Ողջամիտ ժամկետ ձևակերպումը  ՍԴ անդամ Կիմ Բալայանին առնվազն տարակուսելի է թվում:

Մասնագետներն, այսպես ասենք, թեահավատ են, որ Սահամանադրական բարեփոխումների ծավալուն փաթեթի ընդունումից հետո կհաջողվի օրնսդրության համապատասխանեցման բարդ աշխատանքը կատարել ողջամիտ ժամկետներում: Ապացույցը  նախորդ հանրաքվեից հետո ստեղծված և մինչ այժմ չլուծված օրենսդրական իրավիճակն է: Հավելենք նաև,  որ 2005-ի և այսօրվա փոփոխությունների ծավալները անհամեմատելի են: Այս անգամ խոսքը շատ ավելի մեծ դաշտի մասին է: Նկատենք, սակայն, որ մի շարք առանցքային հարցերի համար սահամանդրական փոփոխությունների նախագծի վերջին գլուխը կոնկրետ ժամկետներ է նշում:

Ընտրական օրենսգիրքն, օրինակ Սահմանադրությանը պետք է  համապատասխանեցվի  և ուժի մեջ  մտնի 2016 թ. հունիսի 1-ից:  ԱԺ կանոնակարգը, Կուսակցությունների և Մարդու իրավունքների պաշտպանի մասին սահմանադրական օրենքները՝ մինչև Ազգային ժողովի հաջորդ գումարման առաջին նստաշրջանը:  Մի շարք սահմանադրական օրենքներ էլ պարտադիր պայման ունեն  ուժի մեջ մտնելու  նորընտիր նախագահի կողմից պաշտոնի ստանձնման օրվանից:  Այդ պահանջը կա, օրինակ, Դատախազության, Հեռուստատեսության և ռադիոյի, Վերահսկիչ պալատի և Կենտրոնական բանկի մասին օրենքների դեպքում:  Իսկ ահա մյուս օրենքների կամ  օրենսդրական դաշտի, այսպես ասենք, այսբերգի ոչ տեսանելի մասի համապատասխանեցումը, կմնա օրենսդիրների ողջամտությանը:

Back to top button