Լուսինե Վասիլյան
«Ռադիոլուր»
Խորհրդարանական հանձնաժողովները շարունակվում են Բյուջե 2015-ի քննարկումները: Դրանց թեման այսօր սոցիալական պաշտպանության ոլորտն էր: Նվազագույն աշխատավարձն ու միջին կենսաթոշակը 2015-ին կավելանան 5 հազարական դրամով: Կփոխի՞ այս ավելացումը աղքատության պատկերը Հայաստանումկ թե ոչ , աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարը դժվարացել է կանխատեսել, փոխարենը հայտարարել է, որ առաջիկա օրերին կներկայցվի նպաստների օրինագծի նոր ՝ վերանայված տարբերակը: Ըստ Արտեմ Ասատրյանի՝ բոլոր դժգոհությունները հաշվի են առնվել:
Գործադիրը 2015թ. սոցիալական պաշտպանության ոլորտում նախատեսել է ծախսել մոտ 385 մլրդ դրամ: Սա կազմում է բյուջեի ընդհանուր ծախսերի 29 տոկոսը, իսկ 2014-ի ցուցանիշից ավելի է 23,5 մլրդ դրամով: Ըստ ֆինանսների փոխնախարար Պավել Սաֆարյանի՝ աճը հիմնականում պայմանավորված է աշխատավարձերի գծով ծախսերի ավելացմամբ:
2015թ. հուլիսի 1-ից Հայաստանում նվազագույն աշխատավարձի կդառնա 55 հազար դրամ` 2014-ի 50 հազարի փոխարեն: Հունվարի 1-ից 5 հազար դրամով կավելանա նաև միջին կենսաթոշակի չափը ՝ կազմելով 41 հազար՝ 2014թ. 36 հազարի փոխարեն: Ոլորտի մյուս ցուցանիշները հիմնականում նույնն են:
Թե որքանով այս ավելացումները կբարելավեն աղքատության ու գործազրկության ցուցանիշները, աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Արտեմ Ասատրյանն առայժմ դժվարանում է կանխատեսել և հորոդորում է սպասել նոյեմբերին հրապարակվելիք թարմ տվյալներին:
«Գործազրկության վերջին տվյալները ձեռքի տակ չունեմ, բայց դրանք հասու են բոլորին, իսկ աղքատության ցուցանիշի նոր տվյալը վիճծառայությունը կհրապարակվի նոյեմբերին»:
Մինչև նոյեմբեր վիճծառայության գործող տվյալով՝ աղքատության ցուցանիշը Հայաստանում մոտ 32, իսկ գործազրկությունը՝ 18.6 տոկոս է:
Քննարկումները բնականաբար չէին կարող շրջանցել ժամանակավոր անաշխատունակության կամ պայմանական անվանմամբ՝ հղիների նպաստների նոր հաշվարկի հարցը: Կառավարության մշակած նախագիծն արդեն հասցրել է շահառուների բուռն քննադատությանն արժանանլ: Մի կողմից ՝ աշխատող կանանց իրավունքների հարցն է, մյուս կողմից ՝ կոռուպցիոն ռիսկերի վտանգը:
«Շատերը չեն կարող իրենց թույլ տալ լինել արտոնյալ, վերջին մեկ տարում գործատուների հետ գործարքների մեջ մտնել , բարձր աշխատավարձեր կամ հոնորարներ ձևակերպել և հղիության անտրամաբանական նպաստներ ստանալ»:
ԲՀԿ-ական պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանը նախարարից հետաքրքվում էր, թե ինչպե՞ս է կառավարությունը պատրաստվում պաշտպանել իրապես աշխատող կանանց իրավունքները: Արտեմ Ասատրյանը ի պատասխան նկատեց, որ պատգամավորի նշած արտոնյալներն իրավական խախտում իրականում թույլ չեն տալիս: Այդ հնարավորությունը նրանց ընձեռում է գործող օրենքը: Հենց այդ բացը լրացնելու համար է կառավարությունը օրենսդրական փոփոխության առաջարկ մտածել: Բայց այդ առաջարկն էլ, ինչպես ցույց տվեց հանրային արձագանքը, ոտնահարում է իրապես աշխատող կանանց իրավունքները:
Նախարարն այսօր խորհրդարանում հայտարարեց, որ կառավարությունն արդեն վերլուծում է հղիության նպաստի համակարգի վերաբերյալ բարձրացված առաջարկությունները: Ըստ նրա՝ առաջիկա օրերին կներկայացվի օրինագծի վերանյված տարբերակը, այն մտահոգությամբ՝ «որ իրապես աշխատող կանանց իրավուքները չոտնահարվեն, և կոռուպցիոն ռիսկերը վերանան»: