Յուստուս Ֆրանց. Հայկական սիրտը միշտ տրոփել է իմ կողքին


Ալիսա Գեւորգյան
«Ռադիոլուր»
Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախումբը ապրիլի 11-ին ներկայացնում է համերգ՝ աշխահահռչակ դիրիժոր Յուստուս Ֆրանցի ղեկավարությամբ: Ծրագրում կներկայացվեն Բրամս և Գրիգ: Որպես հրավիրյալ մենակատար հանդես կգա ֆրանսիացի դաշնակահար Տրիստան Պֆաֆը: Համերգի նախօրեին երաժիշտներն այսօր հանդիպել են լրագրողների հետ:
Աշխարհահռչակ դիրիժոր Յուստուս Ֆրանցը Երևանում հանդես կգա առաջին անգամ, բայց իր առաջին շփումը Հայաստանի հետ նա համարում է առաջին հանդիպումը Արամ Խաչատուրյանի հետ։ «Առաջին հանդիպումը Արամ Խաչատուրյանի հետ տեղի ունեցավ Գերմանիայում՝ Համաբուգի հրատարակչություններից մեկում: Միասին թեյ խմեցինք, իսկ օրեր անց ես ներկա էի համերգին, որտեղ հնչում էին նրա ստեղծագործությունները։ Դա հրաշալի էր: Տպավորությունը չափազանց մեծ էր»,- ասում է։
88-ին Յուստուս Ֆրանցը դարձյալ առնչվեց Հայաստանին, ցավոք ՝ ողբերգական առիթով: Դեկտեմբերի 7-ին գերմանական ռադոն հաղորդեց Հայաստանում տեղի ունեցած աղետալի երկրաշարժի մասին: Ընդամենը երկու օր անց տուժածներին օգնելու նպատակով Յուստուս Ֆրանցը նախաձեռնեց լայնամաշտաբ բարեգործական ծրագիր: Գերմանիայում կայացած հատուկ համերգաշարից գոյացած 100 հազար գերմանակ մարկը նա փոխանցեց Հայաստանին։
Ավելի քան 40 տարի Յուստուս Ֆրանցը համաշխարհային հռչակ է վայելում և որպես դիրիժոր և դաշնակահար՝ հանդես գալով աշխարհի ամենահեղինակավոեր սրահներում: Նրա համաշխարհային ճանաչումը սկսվեց 1970 թվականին, երբ որպես դաշնակահար հանդես եկավ դարի մեծագույն դիրիժորներից մեկի՝ Հերբերտ Ֆոն Կարայանի ղեկավարությամբ Բեռլինի ֆիլհարմոնիկի հետ: Մի քանի տարի անց Ֆրանցը հանդես եկավ Նյու Յորքի ֆիհարմոնիկի հետ՝ լեգենդար Լեոնարդ Բերնսթայնի ղեկավարությամբ , ինչն էլ հիմք դրեց երկու արվեստագետների երկարամյա համագործակցությանը, որի կարևորագույն արդյունքը դարձավ նրանց երազանքի իրականացումը՝ Ազգերի նվագախմբի ստեղծումը: Նվագախմբի գլխավոր դիրիժորը մինչ օրս Յուստուս Ֆրանցն է։
«Բերնսթայնի հետ միասին մենք ստեղծեցինք Ազգերի նվագախումբը, որտեղ կային նաև բազմաթիվ հայ երիտասարդ երաժիշտներ: Այնպես որ՝ հայկական սիրտն իմ կողքին միշտ տրոփել է: Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև ստեղծված թեժ լարվածության ընդացքում մի միջադեպ տեղի ունեցավ հայ և ադրբեջանցի երաժիշտների միջև, բայց միջադեպն անմիջապես հարթվեց: Ես փորձեցի բացատրել, որ արվեստի մարդիկ չեն կարող կրկնել այն, ինչ անում են քաղաքական գործիչները: Նրանք դա հասկացան ու շատ լավ ընկերներ դարձան»,- պատմում է։
Յուստուս Ֆրանցի ղեկավարությամբ Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախումբն ապրիլի 11-ին Արամ Խաչատրյան համերգասրահում կներկայացնի Բրամսի «Ակադեմիական նախերգանքը», «Առաջին սիմֆոնիան» և Գրիգի Դաշնամուրի կոնցերտը: Որպես հրավիրյալ մենակատար համերգին հանդես կգա ֆրանսիացի դաշնակահար Տրիստան Պֆաֆը: Վերջինն ասում է, որ հիացած է հայ երաժիշներով, որոնց հետ աշխատանքը չափազանց հեշտ է և հետաքրքիր: Իսկ Յուստուս Ֆրանցը հավելում է. «Դուք պետք է հպարտ լինեք, որ ունեք այնպիսի նվագախումբ, ինչպիսին Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախումբն է»։