Սաթիկ Իսահակյան
«Ռադիոլուր»-Արմավիրի մարզ
Բնակլիմայանական պայմանների փոփոխությունները նորագույն սարքավորումներ ստեղծելու և ծիրանի նոր սելեկցիոն սորտերի ատեղծման տեղիք են տվել, ինչով էլ զբաղված են գիտնականները: Ավանդական եղանակներից բացի ստեղծվել է ցրտահարության դեմ պայքաին նոր համակարգ, հիմնվել են ծիրանի սելեկցիոն նոր սորտեր, որոնք ավելի ուշ են ծաղկելու: Արմավիրի մարզում ցուրտը դեռ պահպանվում է, իսկ ցրտահարության վնասներն ակնառու կլինեն ջերմասիճանի բարձրացումից հետո :
Արարատյան դաշտավայրին պատուհաս դարձած եղանակային վատ պայմանները մեծ վնաս հասցրեցին Արմավիրի մարզի գյուղատնտեսությանը, տուժել են հիմնականում բերքատու ծառերը, որոնք արդեն սաղմանվորովել էին, ինչպես նաև ջերմոցները: Գյուղատնտեսության աջակցության Արմավիրի մարզային կենտրոնի մասնագետ, գյուղատնտեսական գիտությունների թեկնածու Արայիկ Վարդանյանը տեղեկացրեց, որ Վաղարշապատի տարածքի գյուղերում մեծամասամբ հիմնված են ջերմոցային տնտեսություններ, որոնք վնասվել են քամու և ձյան պատճառով: Թաց ձյունն ու քամին քանդել և վնասել են ջերմոցների հենասյուները, ցրտահարել կարտոֆիլը, ելակը:
Վաղարշապատի տարածքի Հովտամեջ, Ծիածան, Արագած, Հայթաղ, Արշալույս գյուղերի ջերմոցային տնտեսություններում ավարտվել էին վաղահաս կաղամբի սածիլավորման աշխատանքները: Նրանք, ովքեր կարողացել են ջերոցներում ձեռնարկե պաշտպանիչ միջոցառումներ, պաշտշանել են նաև բերքը, իսկ ովքեր չեն կարողացել` մնացել են ձեռնունայն: Բաղրամյանի տարածքի պտղատու այգիներում նույնպես վնասը մեծ է, բացի դրանից ուժեղ քամին պառկացրել է նաև առվույտի դաշտերը: Ոռոգում չի իկրականացվել ցանցերի անպատրաստության պատճառով: Իսկ հյուսիսային ցիկլոնիով պայմանավորված օդի ցածր ջերմաստիճանը երկար պահպանվեց Արարատյան դաշտավայրում: Արմավիրի մարզպետարանի գյուղվարչության պետ արթուր Այվազյանը տեղեկացրեց, որ երկարատև ցրտի դեմ պայքարը նվազագույն ցուցանիշ կարող էր ունենալ:
Բնակլիմայական փոփխական պայմաններից ելնելով գիտնականները աշխատում են ծիրանի սելեկցիոն նոր սորտեր ստեղծելու վրա, որոնք ավելի ցրտադիմացկուն կլինեն և ուշ կծաղկեն: Էջմիածնում 5 հա տարածքի վրա անցած տարի հիմնվել են ծիրանի սելեկցիոն այգիներ, որոնք կդիմակայնեն գարնանային ցրտին, ինչպես նաև կապահովեն ծատ բերքատվություն:
Ցրտից պաշտպանվելու ավանդական ծխահարման և ոռոգման եղանակներից բացի գիտնականներն աշխատում են նաև ստեղծել հակացրտահարային համակարգ, նոր սարքավորում, որը մեխանիկական եղանակով փոքր տարածքներում կապահովի մինչև 200 աստիճան տաքություն:
Ցուրտն արդեն իր հետքը թողել է Արմավիրի մարզի գյուղատնտեսության վրա և օդի ջերմաստիճանի աստիճանական բարձրացման հետ մեկտեղ ակնհայտ կդառնա ցրտահարության չափը:
