Ինչպես է կառավարությունը փորձելու պայքարել արդարադատության ոլորտում կոռուպցիայի կամ դատական անարդարության դեմ, որը հանրապետության նախագահը 6-րդ գումարման խորհրդարանին ուղղված ուղերձում «երկրի վաղվա օրվա հանդեպ դավաճանություն» էր որակել: Արդարադատության փոխնախարար Սուրեն Քրմոյանն ասում է ՝ հարցի պատասխանները կառավարության ծրագրում են: Նա այսօր մանրամասն ներկայացրել է այն քայլերը, որոնք ամրագրվել են փաստաթղթում և որոնցով գործադիրը փորձելու է հաղթահարել դատական համակարգի կոռուպցիան: Նախանշված քայլերի, առավել ևս արդյուքների նկատմամբ առայժմ թերահավատ են փաստաբանները:
Այսօր կոռուպցիայի դեմքը փոխվել է, այն աստիճանաբար ավելի տեսանելի և խոցելի է դառնում՝ 6-րդ գումարման խորհրդարանի առաջին նիստին պատգամավորներին ուղղված ելույթում ասաց հանրապետության նախագահը: Սերժ Սարգսյանը խոսեց կոռուպցիայի հանդեպ զրո հանդուրժողականության, անարդարություն դեմ պայքարի մասին, նաև նշեց՝ երկրի վաղվա օրվա հանդեպ դավաճանություն է ցանկացած մեկի, առավել ևս դատավորի թույլ տված անարդարությունը:
Ինչպես է կառավարությունը փորձելու պայքարել անարդարության դեմ մասնավորապես դատական համակարգում կամ ինչ է լինելու անարդարություն թույլ տված դատավորի հետ: Արդարադատության փոխնախարար Սուրեն Քրմոյանն ասում է ՝ կառավարության ծրագրում նախանշել են այն քայլերը, որոնցով փորձելու են պայքարել դատական համակարգի կոռուպցիայի դեմ: Ծրագրում նշել են, որ օերնսդարական մակարդակով կոռուպցիոն բնույթի հանցագործությունները պետք է հստակ տարանջատվեն, հնարավոր է դրանց քննությամբ առանձին ու կոնկրետ մարմին զբաղվի, շեշտել են պատասխանատվության անխուսափելիության հարցը, բայց նաև կանխարգելմանն ուղղված մեծ ծավալի միջոցառումներ են նախատեսել: Փոխնախարարն չի կարծում, որ հաջողության ցուցիչը աղմկահարույց դեպքերն են կամ դրանց քանակը:
«Խնդիրը աղմկահարույց կամ ոչ աղմկահարույց դեպքերը չեն, այլ այն, որ կոռուպցիոն հանցագործության մեջ մեղադրվող անձը անխուսափելիորեն ենթարկվի պատասխանատվության: Եթե խնդիրը դեպքերն են, ցավոք, ունենք դեպքեր, երբ դատավորների, դատախազների և տարբեր աստիճանի պետական ծառայողների նկատմամբ քրեական գործեր են հարուցվել »:
Որ նման դեպքեր կան, խորհրդարանում ստիպված էր հիշեցնել նաև գլխավոր դատախազը: Արթուր Դավթյանը ստիպված էր պաշտոնյաների ցանկ հրապարակել՝ ցրելու համար հատկապես ընդդիմադիր պատգամավորների այն տպավորությունը, թե խոշոր ձկներին բանն այդպես էլ չի հասնում: Ցանկն անվանական չէր, բայց ընդգրկուն էր:
«Լոռու մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր, Շենգավիթ վարչական շրջանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր, Հրազդան քրեակատարողական հիմնարկի անվտանգության բաժնի աշխատակից, Արարատ և Վայոց ձոր ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր, Բավրայի մաքսատան պետ, Գեղարքունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի նախագահ, դատավոր, նույն մարզի դատախազության դատախազ: Այս ցանկը սպառիչ ցանկ չէ»:
Այս պաշտոնյաներին կոռուպցիոն բնույթի տարբեր մեղադրանքներ են առաջադրվել, նրանք կալանավորված են, դատավճիռներ առայժմ չկան: Ի դեպ , հենց այս կետում խնդիր են տեսնում փաստաբանները: Հայկ Ալումյանին , օրինակ, սա հիմք է տալիս ասելու, որ նպատակը կոռուպցիայի դեմ պայքարի տպավորություն ստեղծելն է:
« Սիրողական մակարդակի խոսակցություններ են: Տպավորություն ստեղծելու համար չի կարելի մատնանշել այն գործերը, որոնցով ուժի մեջ մտած դատավճիռներ չկան»:
Իսկ բովանդակային առումով փասատաբանի մտահոգությունն այլ է: Ալումյանը համոզված է, որ կոռուպցիան շատ ավելի լայն ընդգրկում ունի, քան այն ընկալումը, որ կա հասարակության մեջ:
« Օրինակ, ես կոռուպցիոն դրսևորում եմ համարում այն, երբ դատավորը զանգով վճիռ է կայացնում: Հասարակության մեջ ձևավորված է այն տպավորությունը, թե կոռուպցիան փող տալ-առնելն է: Մենք ոչ միայն սրա դեմ պետք է պայքարենք, այլ նաևայդ պրետեկցիոնիզմկի, էդ զանգերի ու դրանցով կայացվող վճիռների: Այդ դրսևորումն են դատարանների նկատմամբ այս թերահավատությունը առաջացնում»:
Գործադիրում այդ թերահավատությունը միանգամից ցրող դեղատոմսեր չունեն, բայց նշում են, որ քայլերի ու միջոցառումների մեծ ցանկ են նախատատեսում՝ դատարաններում էլեկտրոնային կառավարումից մինչև դատավորների գնահատման համակարգի ներդրում: Այդ մասին մանսրամասն գրել են կառավարության ծրագում: Ի դեպ, դրանով նախատեսված է, որ մինչև 2017 թվականի ավարտը խորհրդարանա կներկայացվեն համակարգում խաղի նոր կանոններ սահմանող 3 մայր փաստաթուղթ՝ Դատական, քաղաքացիական դատավարության և քրեական դատավարության օրենսգրքերը:
