Վանաձոր Դիլիջան մայրուղու 20 –րդ կմ-ի վրա է գտնվում Լոռու մարզի Մարգահովիտ կամ Համզաչիման գյուղը, որտեղ զարգացած է անասնապահությունը: Գյուղում ճանապարհներն անբարեկարգ են, որի կառուցմամբ ու ներդրողներին գյուղ բերելով, հնարավոր է զարգացնել տուրիզմը: Գյուղի տարածքում նախկինում եղել են հանգստյան տներ, որոնք սեփականաշնորհումից հետո չեն գործում: Հանգստյան գոտի ունենալու համար դարձյալ պետք է ճանապարհի խնդիր լուծել:
Լոռու մարզի Մարգահովիտ գյուղից 13-ամյա Հովհաննեսը հասակակիցների հետ ամիսը մի քանի անգամ գնում է Դիլիջան և իր հետաքրքրությունների սահմաններում ուսումնասիրում , սովորում և բացահայտում է նորագույն տեխնոլոգիաներին տիրապետելու գաղտնիքները: Նրան ավելի շատ հետաքրքում է ռոբոտաշինությունը: Անվճար ուսուցման համար ստիպված է հաղթահարել անբարեկարգ ճանապարհը: Ճանապարհների խնդիրն առաջին հերթին հուզում է համայնքի ղեկավար Սամվել Անանյանին: Անցած տարի համայնքի ներդրմամբ և բարերարի միջոցներով հիմնանորոգվել է 1.5կմ ճանապարհ, 300մ էլ՝ ֆինանսավորել է կառավարությունը: ,, Եթե ամեն տարի կարողանանք սեփական բյուջեով 500մ ճանապարհ նորոգենք, լավ կլինի, բայց միջհամայնքնային ճանապարհների վիճակն է ավելի վատ, Լորմոնտովո, Ֆիալետովո,Մարգահովիտ գյուղերն իրար կապող ճանապարհը, որի պատճառով ուսանողները դասից ուշանում են,,- ասաց գյուղապետը
Համայնքային բյուջեն սեփական եկամուտներով չեն կարողանում համալրել, քանի որ գյուղացիները մեծամասամբ հրաժարվում են սեփականաշնորհված հողերից: Հողահանդակները հեռագնա են, չմշակելով վերածվել են խոտհարքերի: Խոտհարքի է վերածվել նաև Սեյրան Դանիելյանի սեփականաշնորհված հողամասը. ,, Չեմ մշակում, հիմա ճանապարհ չկա, բայց չեմ ահնձնում, հողի հարկն էլ վճարում եմ,,:
Մինչդեռ տարիներ առաջ նշած հողատարածքներում հեկտարներով կարտոֆիլ է ցանել ու վաճառել, իսկ վերջին տարիներին՝ հրաժարվել, ասելով, թե պահանջարկ չկա: Հիմա կարտոֆիլ մշակում է տնամերձ հողամասում, միայն իրենց օգտագործման համար օրգանական սնունդ է ստանում, քանի որ պարարտանյութի փոխարեն գոմաղբով է սնուցում հողը:
Գոմաղբն էլ է տանից, Սեյրան Դանիելյանը ապրելու միջոցներ ստեղծում է, աշխատում է, անասնապահութմաբ էլ է զբաղվում, տարածքի կանաչը բավարարում է խոշոր և մանր եղջերավոր անասուն, և խոզ պահելու համար: Նա ամուր է կանգնած իր հողի վրա, քանի որ սիրում է իր գյուղը, այլապես կարող էր տեղափոխվել այլ բնակավայրեր: Արցախում էլ տուն ունի, տղան այնտեղ է աշխատում:
Գյուղում մեծամասամբ զարգացած է անասնապահությունը, հաշվառված է 2500 գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուն, 1600 գլուխ ՝ մանր, 500 գլուխ խոզ: Կաթը հանձնում են գյուղում գործող կաթնամթերք վերամշակող ձեռնարկությանը կամ անհատների՝ 1 լիտրը 140 դրամով:
Համզաչիման կամ Մարգահովիտ գյուղի տարածքն ունեցել է հանգստի գոտի, հանգստյան տներ, որոնք մասնավորեցվել են ու չեն գործում: Տուրիզմի զարգացման համար Մարգահովիտը հիմա էլ է գրավիչ իր կլիմայով և բուսականությամբ, սակայն ներդրողներ չկան:
Տուրիզմը զարգացնելու համար նորից վերադառնում ենք առաջին հարցին՝ ճանապարհների կառուցմանը:
