Ի՞նչ է սպասվում Վանաձորում․ Վճռաբեկի որոշումից հետո ավագանին կարող է համայնքի ղեկավար ընտրել
2 տարուց ավելի Վանաձորում տեղական ինքնակառավարման ճգնաժամ է․ Վանաձոր խոշորացված համայնքը չունի ձևավորված տեղական ինքնակառավարման մարմիններ: 1 տարուց ավելի է «Մամիկոն Ասլանյան» խմբակցության ղեկավարը կալանավայրում է, «Լուսավոր Հայաստանի» բողոքն էլ, որով կուսակցությունը դատական կարգով իրացնում էր ավագանու կազմում 1 մանդատի իրավունքը, Վճռաբեկ դատարանն օրերս մերժել է: Այդ որոշումից հետո Վանաձորի ավագանին կարող է նիստ գումարել և համայնքի ղեկավար ընտրել: Խմբակցությունները, սակայն, որոշման մասին պաշտոնապես դեռ չեն ծանուցվել և դժվարանում են կանխատեսել, թե ինչ սցենարով կզարգանան իրադարձությունները: Իսկ սցենարները, ըստ փորձագետների, մի քանիսն են՝ ընդհուպ արտահերթ ընտրություններ:
Վճռաբեկ դատարանը մերժել է «Լուսավոր Հայաստան»–ի բողոքը: Որոշումը վերջնական է, բողոքարկման ենթակա չէ և ուժի մեջ է մտել կայացման պահից՝ նշված է որոշման մեջ:
Վճռաբեկի այս որոշումը նշանակում է, որ այլևս հնարավոր է Վանաձոր համայնքի ղեկավար ընտրելու օրակարգով ավագանու նիստ գումարել: Հիշեցնենք՝ արգելանքը դրվել էր այն բանից հետո, երբ 2021-ին Վանաձորի ՏԻՄ ընտրություններից օրեր անց, պաշտոնական լիազորությունները չարաշահելու և պաշտոնեական կեղծիք կատարելու մեղադրանքով ձերբակալվեց «Մամիկոն Ասլանյան» դաշինքի առաջնորդ Մամիկոն Ասլանյանը: Ընտրություններին մասնակցած «Լուսավոր Հայաստան»-ն էլ որոշեց դատական կարգով վիճարկել ավագանու կազմում մանդատ ունենալու իր իրավունքը։ Արդյունքում՝ շուրջ 2 տարի ավագանին զրկված էր համայնքի ղեկավար ընտրելու հնարավորությունից:
Վճռաբեկ դատարանի այս վճիռը պիտի հրապարակվեր դեռ հունիսի 20-ին: «Դատալեքս» տեղեկատվական կայքի տեխնիկական խնդիրների պատճառով դատարանն իբր չէր կարողանում այն հրապարակել, ապա տրամադրել Վանաձորի խմբակցություններին: Վճիռը հրապարակվել է, բայց ավագանու խմբակցությունները պաշտոնապես չեն ծանուցվել:
«Ապրելու երկիր» խմբակցությունը մտադիր չէ սատարել որևէ քաղաքական ուժի՝ ասաց խմբակցության ղեկավար Արտավազդ Ալավերդյանը: Նիստին կառաջադրեն իրենց թեկնածուին, թեև լավագույն լուծումն այս պարագայում արտահերթ ընտրություններն են համարում։
«Չենք պատրաստվում որևէ մեկին օգնենք, որ շարունակի իշխանավարել: Եթե կլինի ավագանու նիստ, մենք մեր խմբակցությունից ենք թեկնածու առաջադրելու: Ամեն դեպքում մենք կողմնակից ենք նոր ընտրությունների»:
«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար Արմեն Հարությունյանի հետ կապվել չհաջողվեց: Տեղեկություններ են շրջանառվում, որ նա պատրաստվում է լքել Վանաձորն ու տեղափոխվել Երևան: Խմբակցության անդամ Վանիկ Օհանյանն ասաց, որ հավանական թեկնածուի շուրջ ոչ նախկինում, ոչ էլ հիմա քննարկումներ չեն ունեցել:
«Ճիշտ ասած որոշում չկա, դեռ չեն հանդիպել, չգիտեմ , ես տեղյակ էլ չեմ էդ մասին»։
«Հայրենիք» խմբակցության ղեկավար Վահե Դոխոյանը «Ռադիոլուր»-ի հետ զրույցում ասաց, որ պատրաստ են մասնակցել նիստին, եթե այն հրավիրվի։
«Խմբակցության դիրքորոշումը հետևյալն է՝ 1 տարի 9 ամիս մենք հենց այդ ապօրինության դեմ էինք պայքարում: Օրենքի պահանջը խախտվել էր, մինչև վերջ չէր ձևավորվել ՏԻՄ-ը: Հիմա քանի որ սա օրենքի պահանջ է, մեր սկզբունքներում ոչինչ չի փոխվել։ Նման օրակարգով նիստ հրավիրելու դեպքում մեր խմբակցությունը կմասնակցի, որ ընտրի քաղաքապետ»:
«Հայրենիք» կուսակցության անդամ Արսեն Բաբայանն էր սեպտեմբերի 5-ին ֆեյսբուքյան գրառմամբ անդրադարձել Վճռաբեկի որոշմանը՝ նշելով.« Վճռաբեկ դատարանը 1 տարի 9 ամիս անց վերջակետ դրեց այս ամենին, մերժեց Լուսավորի բողոքը, որի արդյունքով վերացել է Վանաձորի ավագանու կողմից նույն համայնքի ղեկավար ընտրելու արգելքը։ Այսպիսով, Վանաձորի ավագանու անդամները, հատկապես «Մամիկոն Ասլանյան դաշինք»–ի ներկայացուցիչները, պետք է կարողանան ուժ գտնել և անտեսելով կամ դիմանալով իշխանական լայնածավալ հարձակումներին՝ Մամիկոն Ասլանյանի ընտրությունը հաստատեն՝ նրան ընտրելով Վանաձորի քաղաքապետ»։
Որքան էլ փորձեն մանիպուլացնել հանրությանը, ակնհայտ է, որ 2021-ի ընտրությունների արդյունքներով մեծամասնություն չի ստացել ոչ մի ուժ, այդ թվում և՝ «Մամիկոն Ասլանյան» դաշինքը՝ հակադարձելով գրառմանը՝ ասում է Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ժողովրդավարական ինստիտուտների մոնիտորինգի և զեկուցման համակարգող Վարդինե Գրիգորյանը:
«Շատ հստակ է, որ «Մամիկոն Ասլանյան դաշինքը» չէր ստացել մեծամասնություն, որովհետև իրականում տոկոսային հարաբերությամբ ստացել էր այնքան քվե, որքան 2016-ին : Ընտրված չէր համայնքի ղեկավար»:
«Մամիկոն Ասլանյան դաշինք» խմբակցությունից Գայանե Քալանթարյանը անակնկալի եկավ՝ Վճռաբեկի որոշման մասին լուրից: Ձեզնից եմ լսում՝ ասաց: Խմբակցության ղեկավար Արթուր Օհանյանն էլ «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցից էր տեղեկացել: Ասաց, թեև պաշտոնական ծանուցում չեն ստացել ու քննարկում չեն ունեցել, իրենց թեկնածուն շարունակում է մնալ դաշինքի կալանավորված առաջնորդ Մամիկոն Ասլանյանը: Նիստին հավանական մասնակցության մասին դժվարացավ պատասխանել: Չի բացառվում, ասաց, որ գործընթացն արհեստականորեն ձգձգվի: Դեռ խնդիր կա հարկադիր կատարողի մասով, որն էլ անմիջականորեն կիրառել է արգելանքը:
«Ֆեյսբուքում գրել են, որ արգելանքը հանել են, բայց պաշտոնապես որևէ բան չենք ստացել: Դրանից հետո էլի գործողություններ կան, ԴԱՀԿ–ի հետ կապված գործառույթներ պետք ա լինեն, որովհետև ԴԱՀԿ-ն ա արգելանք կիրառող մարմինը»:
Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ժողովրդավարական ինստիտուտների մոնիտորինգի և զեկուցման համակարգող Վարդինե Գրիգորյանն ասում է՝ դատական ատյանների միջամտությունը փաստացի շուրջ 2 տարի խոչընդոտեց Վանաձորում ընտրովի մարմնի ձևավորմանը:
«Փաստացի ունենք 1,5 տարի, որտեղ դատարանը, որ պետք է վերջնական որոշում ունենար ու վերջ, շարունակում է արհեստականորեն ձգձգել գործընթացը հնարավորություն չտալով ՏԻՄ—երին որոշում կայացնել»:
Վճռաբեկի որոշումից հետո hետաքրքիր քաղաքական վերադասավորումներ են սպասվում ՝ կարծում է իրավապաշտպան Գևորգ Քոթանջյանը: Նրա դիտարկմամբ՝ սցենարները շատ են՝ ընդհուպ արտահերթ ընտրություններ 2024-ի մարտին։
«Կան պնդումներ, որ կալանքի տակ գտնվող Մամիկոն Ասլանյանին դատարանը թույլ չի տա մասնակցել նիստին: Ըստ այդ սցենարի՝ դաշինքի անդամները, բացի մեկ հոգուց, չեն մասնակցի նիստին, չի մասնակցի նաև «Հայրենիք» խմբակցությունը և գուցե այս հանգամանքով պայմանավորված «Ապրելու երկրի» երկու անդամները չմասնակցեն: Արդյունքում՝ քվորում չի լինի, և նիստ չգումարելու հիմքով համայնքի ավագանին կցրվի: 2-րդ տարբերակում գուցե նիստ գումարվի, բայց Մամիկոնին թույլ չտրվի մասնակցել, և Փելեշյանը դառնա համայնքի ղեկավար: Կա 3-րդ տարբերակը, որ մարտին կլինեն արտահերթ ընտրություններ»:
Մինչ այդ հանրապետության 3-րդ քաղաքը անհամբեր գուշակությունների մեջ է՝ կգումարվի արդյո՞ք ավագանու նիստ, կլինեն արտահերթ ընտրություննե՞ր, թե՞ համայնքի կառավարումը կշարունակեն ժամանակավոր իշխանությունները:
