Յոհաննես Լեփսիուսը հայերի կոտորածները ներկայացրել է դասախոսություններով ու հոդվածներով․ «Հայկական հարց»

Համիդյան ջարդերի տարիներին Յոհաննես Լեփսիուսը թողնում է իր պաշտոնը Գերմանիայում և գալիս է Արևմտյան Հայաստան։

1896-ին ստեղծում է Հայաստանի օգնության գերմանական բարեգործական հիմնադրամը, որի նպատակը արևմտահայերին աջակցելն էր։ Նա գումարներ է հայթայթում՝ դասախոսությունների և հոդվածների միջոցով ներկայացնելով արևմտահայերի կացության ու կոտորածի մասին վկայություններ և փաստեր։

Թեմային է անդրադառնում սփյուռքագետ, քաղաքագետ Վահրամ Հովյանը։ «Միսիոներներն ու բարեգործական կառույցները և հայ տարագիրեները»՝ մաս 3-րդ։