1988 թվականի մայիսին տեղի ունեցած Խորհրդային Հայաստանի Գերագույն խորհրդի լրացուցիչ ընտրություններում երկու ընտրատարածքներում կոմունիստները պարտություն կրեցին։ Նման բան սոցիալիստական ճամբարում` Փհենյանից մինչեւ Բեռլին, անակնկալ էր։
Սա նաեւ Սումգայիթյան կոտորածներին Հայաստանի կողմից տրված քաղաքական պատասխանն էր. եթե Խորհրդային Միությունը չի կարողանում ապահովել իր քաղաքացի հայերի անվտանգությունը, ապա ինչո՞ւ է այդ պետությունը մեզ պետք։ Այդ պահից սկսած Արցախյան շարժումը դարձավ ժողովրդավարական գլոբալ շարժման սկիզբը, իսկ հայերս` այդ շարժման առաջամարտիկը։
Խորհրդային Միության փլուզումից հետո, ցավոք, ժողովրդավարական շարժումը տրոհվեց մասերի, իսկ Արցախյան հարցում Արեւմուտքը եւ ժողովրդավարական շարժման երբեմնի մեր դաշնակիցները կարծես փոխեցին խնդրի նկատմամբ իրենց վերաբերմունքը` որդեգրելով կարգավորման կրեմլյան մոտեցումը։
Հայկական դիվանագիտությունը մինչեւ 44-օրյա պատերազմն այդպես էլ չկարողացավ փոխել այդ մոտեցումը։
Այսօր, երբ միաբեւեռ աշխարհին փոխարինելու է մեկել անկայուն աշխարհը, մենք եւս հայտնվել ենք տարբեր շահերի բախման կետում եւ աշխարհաքաղաքական ավելի դժվարին պայմաններում ենք։
- Ինչո՞ւ ԽՍՀՄ փլուզումիծ հետո ժողովրդավարական շարժման մեր դաշնակիցներին այլեւս չհետաքրքրեց Արցախյան շարժումը,
- ինչո՞ւ 1994 թվականի մայիսի 12-ի հրադադարից հետո հնարավոր չեղավ կապիտալիզացնել մեր հաղթանակը,
- ի՞նչ մարտահրավերների առաջ ենք կանգնած եւ ինչպես պետք է հաղթահարել դրանք։
Արմեն ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ
«Խոշորացույցի» տաղավարում փիլիսոփա, դիվանագետ Աշոտ Ոսկանյանի հետ խոսում ենք Արցախյան խնդրի մասին ժողովրդավարական շարժման համատեքստում։
