Երկրորդ աշխարհամարտից հետո Հայաստանի բնակչության թվաքանակը նվազել էր, և խնդիր էր դրված նրան ինքնավարության կարգավիճակ տալ Վրաստանի կազմում։
Այս իրավիճակը փոխվեց հայրենադարձության շնորհիվ։ Հայրենադարձները ժամանակի ընթացքում հաղթահարեցին կոմունիստական պետական գաղափարախոսության, ինչպես նաև սոցիալ-տնտեսական ու մշակութային բազմաթիվ խնդիրները՝ ներառվելով երկրի բնականոն կյանքում։
Թեմային է անդրադառնում քաղաքագետ, սփյուռքագետ Վահրամ Հովյանը։ «Հայրենադարձությունն ու վերադարձածների խնդիրները Հայաստանում»՝ մաս 2-րդ։