Արդեն 1914 թվականի աշնանը Մուշ-Սասունի հայության առաջնորդները քայլեր էին ձեռնարկում՝ անհրաժեշտության դեպքում ինքնապաշտպանության դիմելու համար:
Երբ 1915 թվականին մի քանի հազարի հասնող թուրքական զորքն ու քրդական հրոսակները մոտենում են Սասունին, սասունցիներն որոշում են դիմել ինքնապաշտպանության:
Նրանք անգամ Լաճկանի շրջանում պարտության են մատնում քրդերին և բավական հեռացնում են ինքնապաշտպանական գիծը Սասունից: Հակահարձակումներից մեկի ժամանակ հայ մարտիկները շարքից հանում են թուրքական 2 թնդանոթ և խուճապահար են անում թշնամուն:
Մուշի սակավաթիվ ինքնապաշտպանների պարտությունից հետո թուրքերն ավելի են սեղմում Սասունի պաշարման օղակը:
Թեմային է անդրադառնում պատմական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Արմեն Ասրյանը:
Ինքնապաշտպանական գոյամարտ՝ մաս 5-րդ: