Հայաստանի անկախացումից հետո 25 տարիների ընթացքում պետական բյուջեի նախատեսված ժամկետներից ուշ հաստատման երկու դեպք կա. 1999թ հոկտեմբերի 27-ից հետո հաջորդ տարվա գլխավոր ֆինանական փաստաթուղթն ընդունվել է 2000թ մարտին:
Նման մի նախադեպ էլ 1996 թվականին է արձանագրվել, երբ հաջորդ տարվա բյուջեն հաստատվել է ոչ թե տարվերջին, այլ նույն տարեսկզբին: Երկու անգամ էլ բյուջեն ընդունվել է նախանշված ժամանակցույցից ուշ՝ դեկտեմբերի վերջին:
Ի՞ նչ ճակատագիր է սպասվում հաջորդ տարվա գլխավոր ֆինանսական փաստաթղթին: Այս անգամ իրավիճակն այլ առանձնահատկություն ունի՝ բյուջեն հաստատելու է արձակված խորհրդարանը:
2019 թվականի բյուջեի ճակատագիրն անորոշ է: Հաջորդ տարվա գլխավոր ֆինանսական փաստաթուղթը քննարկվելու է արձակված խորհրդարանում: Այս իրավիճակը մասնագետներն աննախադեպ են բնորոշում:
Տնտեսագետ Բագրատ Ասատրյանը չգիտի՝ ինչպես է ընդունվելու հաջորդ տարվա ֆինանսական գլխավոր փաստաթուղթը:
«Հեռացող հատվածը ընդհանրապես կոճակ սեղմող է, փորձը ցույց է տալիս, որ շատ վատ կոճակ սեղմող է: Հատկապես, եթե ճիպոտողը չկա, իրենք ընդհանրապես չեն էլ հավավքվելու՝ խնդիրը քննարկելու: Ընդունենք, չընդունենք արժեք չի ունենա»:
Գուցե միջանկյալ լուծում գտնվի՝ ասում է տնտեսագետը, հիշեցնելով, որ այդ դեպքում հատկացումներն արվում են նախորդ տարվա համամասնությամբ: «Այս բյուջեն պետք է որակական առումով տարբերվի ցուցանիշերից»,- ընդգծում է տնտեսագետը: Նա դժգոհ է այս կառավարության հաստատած Միջնաժամկետ ծախսերի ծրագրերից:
«Ավելի վատն է, քան նախորդ կառավարության հաստատած ՄԺԾԾ-ն: Ընդհանուր ցուցանիշերով նայել եմ, խոսել ՝ինչ լավ է եկամուտների աճ, մոտ 10 տոկոսով: Այստեղ ես ծրագրավորվածության մասին չեմ կարող խոսել: Բյուջեի համար կարևոր է, որ քննարկման լիարժեք մթնոլորտ լինի»:
«Խորհրդարանը չի կարող ոչինչ անել, մնում է ԿԲ-ն օգտագործի իր գործիքները»,- փակագծերն է բացում ԿԲ նախկին նախագահը.
«Պաշտոնական եզրակացության մասին է, որը սահմանված է օրենքով: ԿԲ-ն պետք է դա ներկայացնի: ԿԲ-ն ունի այդ հնարավորությունը: Եթե խրախուսվի ակտիվ դիրքորոշումը, մենք ինչ-որ մի բան կստանանք»:
Խելամիտ կլինի բյուջեն հաստատել փետրվարին՝ ասում է Ասատրյանը: Այդ ընթացքում նոր կառավաևությունն, ըստ նրա, ձևավորված կլինի ու ժամանակ կունենա նոր նախագիծ ներկայացնելու:
Վարչապետի խորհրդական, տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանի համար բյուջեն նախ և առաջ տնտեսության զարգացման փաստաթուղթ է:
2019 թ պետական բյուջեն այս կառավարության երազանքների բյուջեն չէ՝ խոստովանում է ՀՀ ֆինանսների նախարար պաշտոնակատար Ատոմ Ջանջուղազյանը։
«Արդյոք մենք համարում ենք, որ մեր երազանքն այն է, որ պետք է ապրենք երկրում, որտեղ մեկ շնչին բաժին ընկնող ՀՆԱ-ն կանխատեսվում է մոտ 4600 ԱՄՆ դոլա՞ր, ոչ։ Մենք բազմապատիկների հավակնություններ ունենք»:
2019 թ. պետբյուջեի նախագծում 20 միլիարդ դրամով կավելանան կենսաթոշակային հատկացումները: Արդյունքում՝ 16 հազար դրամ նվազագույն կենսաթոշակի փոխարեն հունվարի 1- ից այս թոշակառուները կստանան 25,500 դրամ:
2019թ պետական բյուջեի ծախսերը կկազմեն 1 տրլն 614 մլրդ դրամ՝ 10 տոկոսով ավելի նախորդ տարվա ցուցանիշից, իսկ եկամուտները՝ 1 տրլն 462.4 մլրդ դրամ՝12 տոկոսով ավել, դեֆիցիտը՝ 151.6 մլրդ դրամ՝ 5 մլրդ-ով պակաս 2018-ի ցուցանիշից: 2019-ին կառավարությունը 4.9% տնտեսական աճ է կանխատեսում:
