Հանքարդյունաբերության ոլորտն ու խնդիրները նոր կառավարությունում: Մինչ գործադիրը հանքավայրերում ստուգումներ է պլանավորում, բնապահպանները բարձրաձայնում են ոլորտի բնապահպանական ռիսկերի մասին։ Երեկ Լոռու մարզի Թեղուտ ու Շնող համայնքերի բնակիչները բողոքի ակցիա են իրականացրել:
Շնող բնակավայրի ղեկավար Դավիթ Ղումաշյանը «Ռադիոլուր»-ին փոխանցել է, որ նրանք Թեղուտի վերագործարկում են պահանջում։ Թեղուտի հանքավայրը շահագործող «Վալեքս գրուպ» ընկերության ֆինանսական տնօրեն Վարդան Արամյանը «Ռադիոլուրի» հետ զրույցում խոսել է ոչ միայն այս ընկերության, այլ՝ ընդհանրապես հանքարդյունաբերության ոլորտի զարգացման մասին:
Երեկ Լոռու մարզի Թեղուտ ու Շնող համայնքերի բնակիչները բողոքի ակցիան են անցկացնում։ Նրանց պահանջներն այսօր «Ռադիոլուրին» փոխանցեց Շնող բնակավայրի ղեկավար Դավիթ Ղումաշյանը
«Թեղուտի վերաբացում, աշխատատեղերի համար: Փոխհատուցման մասին խոսք չկա: Աշխատատեղեր են ուզում: Մարդկանց կրճատել են»:
Երկու ամսում դժվար է գնահատել, թե սոցիալական ինչ խնդիրներ ունեն բնակիչները՝ ասաց զրուցակիցս, միաժամանակ՝ նկատեց
«Իհարկե մարդիկ աշխատանք չունեն, վարկերի տակ են: Վերջնահաշվարկն ստացել են, հնարավորություն չունեն հետագա ամիսների վարկերը փակելու»:
Թեղուտի հանքավայրը շահագործող «Վալեքս գրուպ» ընկերությունը տարեսկզբին հայտարարեց, որ հանքավայրի շահագործումը դադարեցնում է: Այժմ ընկերությունում փորձում են ֆինանսական խնդիրները հարթել: Ընկերության ֆինանսական տնօրեն Վարդան Արամյանը «Ռադիոլուրի» հետ զրույցում, անդրադառնալով հանքարդյունաբերության հետ կապված խնդիրներին, փաստում է՝
«Որպեսզի որևէ որոշում կայացվի, պետք է համադրվեն դրական ու բացասական կողմերը: Իհարկե՝ շրջակա միջավայրի խնդիրը խիստ կարևոր է։ Եթե այդ ռիսկը կառավարելի է, կարծում եմ՝ ճիշտ է, որ մենք շարունակենք նաև հանքագործությունը: Այս ոլորտն այս պահին համարվում է տնտեսության կարևորագույն ճյուղ»:
Զրուցակիցս ընդգծում է՝ տնտեսության վրա Թեղուտի չաշխատելը բացասաբար է ազդում.
«Թեղուտը Հայաստանում երկրորդն էր և աշխատողների թվով, և վճարված հարկերով: Բնականաբար՝ իր տնտեսական էֆեկտն արդեն ի ցույց է դրել: Եթե շուրջ 1000 հոգի գործազուրկ է դառնում, դա թողնո՞ւմ է տնտեսական էֆեկտ, թե՞ ոչ: Իհարկե՝ թողնում է»:
Արամյանը պարզաբանում է՝ բնապահպանական խնդիրներ կային: Քանի որ ընկերությունն օրինակելի է, միջազգային չափանիշերին համապատասխանող, ապա տրամաբանական որոշում է կայացրել: Բնապահպան Սիլվա Ադամյանը հակառակն է ասում՝ այնքան էին շատացել բնապահպանական խնդիրները, որ իրենք որոշեցին գործարանը կանգնեցնել:
«Այստեղ իհարկե մարդիկ են տուժում: Շատ անկեղծ եղավ Շնողի ժողովուրդը, ասաց՝ այն ժամանակ սոված էինք մեռնում, հիմա թունավորված սոված ենք մեռնում: Միանշանակ՝ ժողովուրդը սովորել է, որ այնտեղ պետք է աշխատի: Այսօր իրենց ապրուստի գումարն է կտրվել: Դա հասկանալի է, բայց այն, որ մեծ վնասներ են պատճառվել շրջակա միջավայրին, նաև մարդկանց առողջությանը, դա էլ է ակնհայտ»:
Հունիսի 14-ին պարզ կլինի Թեղուտի հանքավայրի հետագա ճակատագիրը՝ մեզ փոխանցեց Ծնողի ղեկավար Դավիթ Ղումաշյանը:
Դեռ չշահագործված այլ հանքավայրի շուրջ նույնպես կրքերը չեն հանդարտվում: Խոսքն այս դեպքում Ամուլսարի մասին է, որտեղ ակտիվ շինարարական աշխատանքներ են ընթանում: Այսօր մամուլում հրապարակումներ կային, որոնց համաձայն «Լիդիան ինթերնեյշնլ» ընկերությունը հայց է պատրաստում Լոնդոնի արբիտրաժային դատարան, որով պահանջելու է Հայաստանի իշխանություններին վճարել 2 մլրդ դոլար: Պատճառը, ըստ հրապարակման, այն հիմնավորումն է, որ իշխանությունը չի կարողանում ապահովել աշխատանքի համար ընդունելի պայմաններ, որի պատճառով ընկերությունը միլիոնավոր դոլարների վնասներ է կրում: Զրուցել ենք «Լիդիան ինթերնեյշնլ» ընկերության փոխտնօրեն Արմեն Ստեփանյանի հետ:
«Լիդիանը» հերքում է Հայաստանի դեմ 2 մլրդ դոլարի դատական հայց պատրաստելու մասին լուրը
Սիլվա Ադամյանը հետադարձ հայացք նետելով ընդհանրապես հանքարդյունաբերության պատմությանը փաստում է՝ պատշաճ հանքարդյունաբերություն Հայաստանում չկա և իրավիճակն ու դժգոհությունը հենց սրա հետ է կապված:
