Արդարադատության նախարարությունը համատիրությունների վերակազմավորման վերաբերյալ նախագիծ է մշակել, որը հունիսի 13-ին հանրային քննարկման անցնելուց հետո ներկայացվելու է օրենսդրի հավանությանը:
Ըստ նախագծի` համատիրությունների գործառույթները կատարվելու են կառավարիչների կողմից: Ի՞նչ ապագա է սպասում բազմաբնակարանային շեքերի սեփականատերերին՝ փորձել է պարզել «Ռադիոլուրը»:
Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանում գտնվող շենքերից մեկն առաջին հայացքից թվում է վերանորոգված: Նման կարծիքը ձևավորվում է մուտքի երկաթյա դռնից: Սակայն երբ մտանք շենք, խորհրդային ժամանակների շունչն էր այնտեղ: Չկար լուսավորություն, իսկ մաքրությունը բնակչության ուժերով է կատարվում:
Բազմաբնակարան շենքի բնակչի խոսքով՝ 2005 թվականից է բնակվում այս շենքում: Չի հիշում մի տարի, երբ վերանորոգման աշխատանքներ են իրականացվել: Բնակիչներն իրենց միջոցներով են վերանորոգում՝ ասում է զրուցակիցս, ով չցանկացավ ներկայանալ:
«Կոնկրետ իմ տարբերակում պանելային շենք է և պանելների կցման տեղում ժամանակ առ ժամանակ խոռոչներ են առաջանում: Եվ մենք ստիպված էինք ինքներս վերանորոգել, գումար վճարել, կանչել համապատասխան մասնագետ ու մեքենա, որպեսզի բարձրանա 4-րդ հարկ: Ինձ ասացին, որ ինչ որ մի բան եթե լինում է մուտքում, հնարավոր է իրենք օգտակար լինել: Իսկ եթե ինչ որ բան լինում է բնակարանի տարածքում և շենքում, դա բնակիչների խնդիրն է»:
Համատիրությանը պարտաճանաչ նախորդ տարվանից տարեկան վճարում են 16 հազար դրամ, նախկին 4000 դրամի փոխարեն: Բնակչի համար, սակայն, անհասկանալի է, ինչի համար են վճարումները, եթե աղբահանության համար առանձին վճար են գանձում, վերելակի սպասարկման համար առանձին, և այդպես շարունակ:
«Երբ որ ես հարց ուղղեցի համատիրության աշխատակցին, հարցնելով, թե ինչի համար եք թանկացնում վարձը, իրենք հիմնավորեցին, որ դա քաղաքապետարանի որոշումն է»:
Նույն տարածքը սպասարկող «Կայմ» համատիրության նախագահ Վարդուհի Իսպիրյանը վճարների թնկացումը համապեց ապատեղեկատվություն: Բազմաբնակարան շենքերում մեկ քմ թանկացել է 4 դրամով, ասում է: Իսկ մուտքերը վերանորոգվում են, այժմ մի քանի մուտքերում այդ գործընթացներն են ընթանում: Համատիրության նախագահը լավ գիտի շենքերում առկա խնդիրները: Մեր զրույցի ընթացքում հատ-հատ թվարկեց, սակայն դրան գումարեց բնակիչների քիչ վճարունակությունը:
«Հիմնականում բողոքում են նրանք, ովքեր չեն էլ վճարում: Բայց վճարող բնակիչն ինքն իր գումարի ետևից գնում է, ստանում սպառիչ պատասխան այդ գումարը որտեղ ծախսվեց, ի՞նչ արվեց»:
Համաձայն չէ համատիրությունները լուծարելու արդարադատության նախարարության մշակած նախագծի հետ: Դրանք անհրաժեշտ են, ասում է: Սակայն որ համատիրությունները կայացած չեն և վստահություն չունեն բնակչության կողմից, չի հերքում: Պատճառը խորհրդային ժամանակներից ժառանգած անբարեկարգ վիճակի շենքերն են: Երեւանի ավագանու << Ելք>> խմբակցության նախագահ Դավիթ Խաժակյանի խոսքով՝ սպասված նախագիծ է: Գործող համատիրություններն ստեղծվել են ավանդույթի ուժով, այսպես ասենք, խորհրդային ժեկերի ժառանգորդն են։
«Իրենք գործում են իրենց համար և որպես կանոն մեծամասամբ չեն ներկայացնում բնակիչների շահերը»:
Օրենքի նախագծով հնարավորություններ են ստեղծվում մասնավոր կառավարիչների համար: Դրանց ընտրության հարցը, և ոչ միայն, անհանգստացնում է Բնակարանային կոմունալ ոլորտի աշխատողների միավորում ՀԿ նախագահ Ատոմ Սարգսյանին: Ճիշտ է շենքի սպասարկման կառավարչի գոյության գաղափարը, բայց կան խնդիրներ, որոնք պարզաբանված և լուծված չեն՝ «Ռադիոլուր»-ի հետ զրույցում ասում է նա: Օրինակ՝ համատիրությունն ունի բյուջե, բայց հաշվետու չէ։ Այս դեպքում ինչպե՞ս է այն լուծարվելու՝ մտահոգվում է Ատոմ Սարգսյանը:
«Դա ձև չէ պատասխանատվությունից խուսափելու»:
Դավիթ Խաժակյանն էլ հարցին պատասխանում է՝ օրենքով: Մինչև 2018 թվականի դեկտեմբերի մեկի դրությամբ՝ համատիրության տնօրինման տակ եղած ողջ գումարը պետք է փոխանցվի շենքերի բանկային հաշիվներին կամ բնակիչներին:
«Մի քիչ խրթին, իհարկե, հարց է, քննարկման ենթակա: Հստակ է, որ այդ գումարները պետք է վերադարձվեն և այդ համատիրությունների ենթակայության տակ գտնվող շենքերը դուրս գան»:
Իսկ կառավարիչների ընտրության հարցը կկարգավորվի կառավարության ծրագրով: Պետք է լինեն համատիրություններ, որոնք կներկայացնեն գնային առաջարկներ և բնակչությունը, ծանոթանալով պայմաններին, կընտրի իր կառավարչին: Իրավական կարգավիճակը երկրորդական հարց է, նշեց Դավիթ Խաժակյանը:
