Ազգային ժողովի Հայաստան-Իսրայել պատգամավորական խմբի անդամները Իսրայելում էին ճիշտ այն օրերին, երբ այդ երկրի խորհրդարանը քննարկում էր Հայոց ցեղասպանության ճանաչման մասին օրինագիծը:
Համընկնումն, ըստ հայ պատվիրակների, պատահական էր, իսկ նախագծի մերժումը՝ կանխատեսելի. Իսրայելի ներքաղաքական լարված իրավիճակում հարցը քննարկվում էր իշխանություն-ընդդիմություն հակամարտության համատեքստում:
ԱԺ պատգամավորներն Իսրայելում տարբեր հանդիպումներ են ունեցել, քննարկվել են ծանր թեմաներ՝ Ադրբեջանին զենք վաճառելուց մինչև Երուսաղեմն Իսրայելի մայրաքաղաք ճանաչելու հարց:
Այն իրավիճակը, որում Իսրայելի խորհրդարանը քվեարկեց Հայոց ցեղասպանությանը վերաբերող նախագիծը, հայ պատգամավորների կարծիքով՝ նպաստավոր չէր. հարցը ներքաղաքական հակասությունների տիրույթում էր, և Իսրայելի ընդդիմությունն այն դիտարկում էր որպես միջոց՝ իշխանության հետ առճակատումը խորացնելու համար: Կարծիքը Հայաստան- Իսրայել բարեկամական խմբի ղեկավար, ՀՀԿ խմաբկցության պատգամավոր Գագիկ Մինասյանինն է:
Հայոց ցեղասպանության ճանաչման մասին նախագիծը, որ ներկայացրել էր «Յեշ Աթիդ» ընդդիամդիր կուսկացության խորհրդարանական խմբակցության ղեկավար Յաիր Լապիդը, Քնեսեթում 41 դեմ և 28 կողմ ձայն էր ստացել: Սա քվեարկության սպասելի արդյունք էր՝ ասում են հայ պատվիարկները: «Ծառուկյան» խմբակցության քարտուղար Վահե Էնֆիաջյանը Քնեսեթի 28 պատգամավորի կողմ քվեարկելն արդեն իսկ ձեռքբերում համարում, իսկ պատվիարկության անդամներից Գևորգ Գորգիսյանը լրացնում է:
Հայ պատվիրակները կարծում են, որ նախագծի մերժումը Ցեղասպանության միջազգային ճանաչմանը չի վնասի, արգելք չի դառնա առաջիկայում ավելի նպաստավոր պայմաններում հարցը Քնեսեթի քննարկամնը կրկին ներկայացնելու:
Ցեղասպանության ճանաչման խնդիրը հայ-իսրայելական շփումների միակ թեմա չի եղել: Շոշափվել է նաև Ադրբեջանին զենք վաճառելու թեման:
«Բարձրացրինք նաև Իսրայելի կողմից Ադրբեջանին հարձակողական զենք մատակարարելու խնդիրը: Մենք ասացինք, որ մեզ համար անհասկանալի է, որ Իսրայելը զենք է մատակարարում մի տոտալիտար երկրի, որի ղեկավարն իր վերջին հայտարարություններով հավասարվեց նացիստական Գերմանիայի առաջնորդներին: Իրենց պատասխանն այն էր, որ զենքի առևտուր անում են աշխարհի շատ երկրների հետ»:
Վահե Էնֆիաջյանը կարծում է, որ հաջողվել է Ադրբեջանին զենք վաճառելու հարցն առնվազն օրակարգային դարձնել, իսկ դաշնակցական Աղվան Վարդանյանը ենթադրում էէ, որ մեսիջների փոխանակումը իսարյելական կողմին առնվազն մտածելու տեղիք էլ տվել : Իր մեսիջը եղել է համեմատության օրինակով:
«Ասում էի` Հոլոքոստի թանգարանում ցույց եք տալիս, թե նացիզմը դեռ 1933 թվականից ինչպես էր ատելություն սերմանում հրեաների նկատմամբ` դասագրքերով, մամուլով, բոլոր հնարավոր միջոցներով: Բառացիորեն նույնը կատարվում է Ադրբեջանում` նույն դասագրքերով, նույն քարոզչությամբ, նույն պետական մակարդակով հայատյատություն, թշնամանք, և դուք զենք եք մատակարարում հարձակվողական մի երկրի, որը նույնական է ձեզ պատուհասած ողբերգության երկրի հետ»:
Հանդիպումների ժամանակ իսրայելական կողմը փորձել է նաև ճշտել, թե Հայաստանն ինչպես է պատրաստվում համագործակցել Իսրայելի հետ՝ միաժամանակ ունենալով ջերմ հարաբերություններ Իրանի հետ: Հայկական կողմը վստահեցրել է, որ համագործակցությունը երրորդ կողմին ուղղված չէ: Մեկ անհարթ հարց էլ եղել է Երուսաղեմն Իսրայելի մայրաքաղաք հռչակելու նախաձեռնությանը ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում Հայաստանի դեմ քվեարկությունը:
«Հայկական կողմը շեշտել է, թե հարցը պետք է լուծվի բանակցությունների ճանապարհով՝ հետագա լարվածություններից խուսափելու համար»:
4 օրվա մեջ 15 հանդիպումների ժամանակ միայն ծանր հարցեր չեն քննարվել: Հայ-իսրայելական շփումների ընթացքում նախնական համաձայնություն է ձեռք բերվել Քնեսեթի նախագահի՝ Հայաստան ժամանելու վերաբերյալ, նաև որոշակիացվել է մոտ ապագայում հայ-իսրայելական բիզնես ֆորումի անցկացման հեռանկարը:
