Ալիսա Գեւորգյան
«Ռադիոլուր»
Մամուլի ազգային ակումբը ՀՀ-ում Ֆրանսիայի Հանրապետության դեսպանության աջակցությամբ այսօր հրավիրել էր հասարակական- քաղաքական քննարկում «Երևանի Եվրասիական ընտրությունը և Հայաստանի եվրոպական հեռանկարները» թեմայով: Հուլիսի 1-ին ընդառաջ՝ Եվրասիական միությանն իր հնարավոր անդամակցությամբ որքանո՞վ են պարզորոշ Հայաստանի եվրոպական հեռանկարները, որքանո՞վ են համադրելի երկու ուղղությունները, որո՞նք են դեպի Եվրոպա Հայաստանի ճանահարհին հանդիպող խոչընդոտները և հնարավորությունները:
«Հայաստանը վարում է քաղաքականություն, որը հարիր է իր պատմությանն ու աշխարհագրական դիրքին: Մի կողմից փորձում է ապահովել երկրի անվտանգությունը, մյուս կողմից՝ ժողովրդավարական ու տնտեսական զարգացումը». ըստ Հայասատոնում Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Անրի Ռենոյի՝ հենց այս մոռեցումն էլ , գուցե, Հայաստանի իշխանություններին մղեց Եվրասիական տնտեսական միությանն անդամակցելու որոշում կայացնել ու միաժամանակ փորձել վերահաստատաել ու խորացնել հարաբերությունները Եվրոպական Միության հետ:
Ֆրանսիայի դեսպանը համաձայն է նախագահ Ֆրանսուա Օլանդի այն մտքի հետ, որ Հայաստանի համար տարբերակված մոտեցում պետք է մշակվի, ինչը վերջինին հնարավությհուն կտա ասոցացվել Եվրամիության հետ, «որովհետև Հայաստանը խորապես եվրոպական է և իր մշակույթով, և պատմությամբ, և որդեգրած արժեհամակարգով, և իր ժողովրդի կամքով, որն անընդմեջ դրսևորովում է»։
Ըստ դեսպանի՝ Հայաստանը կանգնած է մի խնդրի առջև, որն իր ուժերից վեր է, բայց խնդիր, որի լուծմանը Հայաստանը կարող է բերել իր օժանդակությունը: Այս համատեքստում Հայաստանի կողմից իրականացվող «և.. և»- ի քաղաքականության հեռանկարը Ֆրանսիայի դեսպան միանգամայն հնարավոր է համարում: Իրավապաշտպան Վարդան Հարությունյանն այդ կարծիքին չէ. «Եվրոպական ընտրությունը «կամ… կամ» է, այն չի կարող լինել «և… և»։ Հայաստանը և ցանկացած որևէ երկիր չի կարող միաժամանակ լինել և Եվրոպայում, և Ռուսաստանում»,- ասում է իրավապաշտպանը։ «Հայաստանի իշխանությունն այսօր փակում է եվրոպական դուռը, բայց հույս ունեմ, որ ժողովուրդը զոռով կբացի այդ դուռը»,- ամփոփեց Վարդան Հարությունյանը:
«Ժառանգությունից» Ստյոպա Սաֆարյանն էլ հույս ունի, որ Մաքսային միության ու Եվրասիական տնտեսական միության անդամակցության գործընթացները ժամանակավոր բնույթ են կրում և Հայաստանը մի օր անպայման կվերադառնա իր բնականոն վիճակին: Ստյոպա Սաֆարյանը չի կիսում ֆրանսացի դեսպանի այն լավատեսությունը, թե Հայաստանը կարող է միջանկյալ դեր ունենալ Եվրասիական տնտեսական ու Եվրոպական միությունների միջև։ «Ռուսաստանը դա երբեէ թույլ չի տա»,- ասում է։
«Այն, ինչ մեզ կարող է առաջարկել Եվրասիական Միությունը, չի կարող առաջարկել Եվրամիությունը, և՝ հակառակը»,- ասում է ԱԺ ՕԵԿ խմբակցության պատգամավոր Լևոն Դոխոյանը, ով, իր իսկ ձևակերպմամբ, բալանսավորված արտաքին քաղաքականության կողմնակից է:
«Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանը ինչպես Հայասատնի անվտանգության ապահովման , այնպես էլ տնտեսական զարգացման առումով Եվրասիական տնտեսական միությանն այլընտրանք չի տեսնում։
«Ա 1+» հեռուստաընկերության տնօրեն Մեսրոպ Մովսիսյանը կիսում է բոլոր տեսակետները, որովհետև, ինչպես նշում է, յուրաքանչյուրի մեջ ճշմարտության բաժին կա, բայց արդյունքում արձանագրում է պատմական դարձած ճշմարտությունը. «Գերտերությնունների շահերը բախվում են, տուժում են փոքր ժողովուրդները»: Հազարամյակներ շարունակ այդպիսին է եղել Հայաստանի ճակատագիրը։
Քաղաքագետների միության նախագահ Հմայակ Հովհաննիսյանն էլ պիտի կարծիք հայտներ թեմայի շրջանակներում, բայց չհաջողվեց: Քաղաքագետի ծավալուն զեկույցը նվիրված էր մոդեռնիստական Եվրոպայի հոգեվոր ու բարոյական անկմանը: Ֆրանսիայի դեսպանին իր խորը ցավն ու հիասթափությունը հայտնեց, որ Շեքսպիրի, Բայրոնի, Գյոթեի, Բախի, Բեթհովենի, Մոցարտի, Հյուգոյի, Պասկալի ու մյուսների Եվրոպան այլևս գոյություն չունի: Հովհանիսյանն իր տեսակետւը հիմնավորեց գրական ու գիտական աշխատություններից բազմաթիվ մեջբերումներով եւ տարակուսած Ֆրանսիայի դեսպան Անրի Ռենոյին հուսադրեց, որ կործանման եզրին կանգնած Եվրոպան, այնուամենայնիվ, կարող է գտնել իր փրկությունը հայկական լեռնաշխարհում։
Հմայակ Հովհաննիսյանը Ֆրանսիայի դեսպանին հասցրեց նաև պատմել, թե ինչպես 2012-ի խորհրդարանական ընտրություններին, ինքը ՝ ԲՀԿ-ական թեկնածուն, հալածանքների ենթարկվեց, կեղծ մեղադրանքների արժանացավ, ընկավ դատարանների դռներն ու մնաց առանց մանդատի։
