«Բանդայի գործի» տարօրինակ ընթացքը


Լուսինե Վասիլյան
«Ռադիոլուր»
Ուղիղ երկու տարի առաջ՝ 2011-ի սեպտեմբերին, իրավապահները Մյասնիկյան պողոտայի վրա վնասազերծեցին ծանր հանցագործությունների մեջ կասկածվող կազմակերպված հանցախմբի, որին էին վերագրվում մի շարք աղմկահարույց ավազակային հարձակումներ, այդ թվում` ԱԺ նախկին պատգամավոր Նապոլեոն Ազիզյանի, «Լինսի» հիմնադրամի ճանապարհաշինության ԾԻԳ-ի նախկին տնօրեն Էդուարդ Բեզոյանի տների կողոպուտը: Ավազակային հարձակումներով ուղեկցված հափշտակումների ընդհանուր արժեքը, ըստ նախաքննության, անցնում է հարյուր հազարավոր դոլարների սահմանը: Գործն այժմ դատաքննության փուլում է: Դրան այսօր անդրադարձել է Սերգեյ Գալոյանը, ով հայտնի է քրեական աշխարհի մասին իր գրքերով։
Գործը, որ իրավապահների աղմկահարույց վնասազերծումից հետո արագորեն «Բանդայի գործ» անվանումը ստացավ, Կենտրոն և Նորք-Մարաշ վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարանում քննվում է մոտ մեկ տարի: Մեղադրյալի աթոռին 6 անձինք են, նրանք մեղադրվում են ավազակային հարձակումներ կատարելու մեջ: Բանդայի անդամների գործով տուժողները նախկին պաշտոնյաներ են։
Դատավարությունն ընթանում է ընդգծված լարվածությամբ, ուղեկցվում տարբեր միջադեպերով։ Ամբաստանյանլներից մեկը դատարանում ինքնավնասման փորձ էր արել, մյուսները սպառնում են կրկնել այդ քայլը, իսկ գործով անցնող մեղադրյալներից Արման Դալլաքյանը բոլորովին վերջերս՝ սեպտեմբերի 7-ին, մահացավ Դատապարտյալների հիվանդանոցում։
Գործը առնվազն տարօրինակ, բազմաթիվ հարցականներով պարուրված է համարում Սերգեյ Գալոյանը, ով հայտնի է քրեական աշխարհի իր ուսումնասիրություններով։ «Նախաքննությունը շատ տարօրինակ ընթացք է ունեցել. ոչ ամեն ինչ է պարզվելև ոչ ամեն ինչ է հստակ: Դատավորի համար շատ դժվար է այս գործից գլուխ հանել»,- ասում է նա։
Ոստիկանությունը պաշտոնապես հայտարարել է, որ հանցավոր խմբի պարագլուխները եղել են Գուրգեն Հայրապետյանը եւ Արտուշ Հակոբյանը: Նրանցից Հայրապետյանը խմբի վնասազերծման ժամանակ փախուստի դիմելով՝ ժայռից վայր ընկավ եւ մահացավ: Իսկ Արտուշ Հակոբյանին իրավապահները ձերբակալեցին հաջորդ օրը երեկոյան, ռեստորանային համալիրներից մեկում: Քրեագետին գործի այս դրվագը խիստ զարմացրել է։ «Արտուշ Շահբազյանին ձերբակալել են մյուսների ձերբակալման հաջորդ օրը: Նրան ձերբակալել են, երբ գեղեցիկ հագնված` ռեստորան էր գնում: Եթե նա մեղավոր լիներ, իմանալով, որ մյուսներին ձերբակալել են, հաջորդ օրը սիրուն կհագնվեր, ծնունդի կգնա՞ր»:
Սերգեյ Գալոյանն ասում է, որ ինքը պարզապես մտորում է այն հարցերի շուրջը, որոնք անպատասխան է թողել նախաքննությունը և որոնք նա բացահայտում է դատական ամեն նիստից հետո: Ամենակարևոր պատասխանը, որ սպասվում էր նախաքննությունից, վերաբերում էր գլխավոր հարցին. ո՞ւր է հարյուր հազարավոր դոլարների հասնող գողոնը: Այն, ըստ նախաքննության, չի հայտնաբերվել, իսկ ըստ ամբաստալյաների՝ այդքան գումարը ծախսել կամ թաքցնել պարզապես հնարավոր չէ։
Գալոյանի կարծիքով՝ նախաքննությունը նշելով, որ Նապոլեոն Ազիզյանի տնից թանկարժեք նկար է գողացվել, մինչ այժմ չի պատասխանել հարցին՝ ի՞նչ արժեքի մասին է խոսքը՝ մի քանի միլիո՞ն, թե՞ մի քանի հազար դոլար արժողության։ Գալոյանին զարմացնում է նաև տուժողների պասիվությունն ու անտարբերությունը, իսկ իր ձևակերպմամբ, սպասողական վիճակը: Տուժողներից մեկը՝ «Լինսի» հիմնադրամի ճանապարհաշինության ԾԻԳ-ի նախկին տնօրեն Էդուարդ Բեզոյանը լրատվամիջոցներից մեկին ասել էր, թե չի հավատում, որ ձերբակալված անձինք են իրական գողերը։
Գալոյանի խոսքով՝ քրեական գործը շուլալված պատմություն է հիշեցնում, իսկ նախաքննության բացերը տարբեր դրսևորումներով երևում են դատաքննության ընթացքում: